سلامت جسمانی

درمان ادرار نکردن سالمندان؛ دلیل احتباس ادرار سالمندان چیست؟

درمان ادرار نکردن سالمندان به‌دلیل عوارض خطرناکی که می‌تواند درپی داشته باشد، بسیار مهم است. برخی از این عوارض، عبارتند از: آسیب‌دیدن مثانه، امراض کلیوی، عفونت مجاری ادراری و حتی مرگ در موارد حاد. بنابراین اقدام فوری برای درمان احتباس ادرار سالمندان، به‌ویژه در موارد احتباس ادرار حاد ضروری است. احتباس ادرار می‌تواند به‌دلایل مختلفی، مثل انسداد مجاری ادراری اختلالات عصبی که باعث اختلال در ارتباط مغز و مثانه می‌شوند، ضعف عضلات کف لگن و عوارض داروهای مصرفی برای درمان بیماری‌های مختلف ایجاد شود.

سالمندان مبتلابه احتباس ادراری با وجود تلاش‌های مکرر و طولانی برای دفع ادرار، موفق به تخلیه کامل ادرار نمی‌شوند و همیشه مقداری ادرار در مثانه آن‌ها باقی می‌ماند که می‌تواند باعث ایجاد عفونت در مثانه و کلیه‌ها و سنگ مثانه شود. متأسفانه بسیاری از سالمندان به‌دلیل شرم و خجالت، هرگز مشکلات ادراری خود را عنوان نمی‌کنند. با ما همراه باشید تا در این مقاله با عوامل و راه‌های پیشگیری از احتباس ادرار سالمندان آشنا شویم و علائم، راه‌های تشخیص و راهکارهای مختلف این موضوع را بررسی کنیم.

فهرست مطالب نمایش

احتباس ادرار در سالمندان چیست؟

احتباس ادرار (Urinary Retention) وضعیتی است که در آن سالمند قادربه تخلیه کامل مثانه خود نیست یا به‌طورکلی نمی‌تواند ادرار کند. احتباس ادرار بیماری نیست، بلکه وضعیتی است که از سایر بیماری‌ها یا اختلالات سلامتی ناشی می‌شود.

احتباس ادرار معمولاً در سالمندان اتفاق می‌افتد و احتمال آن در مردان بسیار بیشتر است. تقریباً ۱۰ درصد مردان بالای ۷۰ سال و ۳۰ درصد مردان بالای ۸۰ سال، دچار احتباس ادرار حاد می‌شوند. اما آمار سالانه ابتلای زنان به احتباس ادرار حاد، ۳ نفر از هر ۱۰۰ هزار نفر است. احتباس ادرار مزمن نیز در مردان ۶۰ تا ۸۰ ساله بیشتر است و در مردان سالمند مبتلابه بزرگی خوش‌خیم پروستات، بیش‌از هر گروه دیگری دیده می‌شود.

احتباس ادرار مزمن در مردان سالمند مبتلابه بزرگی خوش‌خیم پروستات، بیش‌از هر گروه دیگری دیده می‌شود.
احتباس ادرار مزمن در مردان سالمند مبتلابه بزرگی خوش‌خیم پروستات، بیش‌از هر گروه دیگری دیده می‌شود.

انواع احتباس ادرار در سالمندان

  1. احتباس ادرار حاد: به‌طور ناگهانی اتفاق می‌افتد و شدید است؛ اما فقط مدت کوتاهی طول می‌کشد. افراد مبتلابه احتباس ادرار حاد، با وجود پُر بودن مثانه قادربه ادرارکردن نیستند. احتباس ادرار حاد، یک وضعیت اورژانسی است که می‌تواند باعث درد شدید شود و زندگی سالمند را تهدید کند.
  2. احتباس ادرار مزمن: به‌مرور ایجاد می‌شود. معمولاً افراد مبتلابه احتباس ادرار مزمن، می‌توانند ادرار کنند؛ اما نمی‌توانند مثانه خود را به‌طور کامل تخلیه کنند. بسیاری از افراد مبتلابه احتباس ادرار مزمن، متوجه نمی‌شوند که به این عارضه مبتلا هستند؛ زیرا ممکن است هیچ علامتی نداشته باشند. بنابراین درمان ادرار نکردن سالمندان به‌تأخیر می‌افتد.

علل احتباس ادرار در سالمندان چیستند؟

در فرایند دفع ادرار، پس‌از اینکه ادرار از کلیه‌ها وارد مثانه شد و تاحدی آن را پُر کرد، مغز به مثانه فرمان تخلیه می‌دهد و عضلات مثانه با هماهنگی عضلات کف لگن، ادرار را ازطریق مجرای ادرار به خارج می‌رانند. بنابراین هر عاملی که یکی از این مؤلفه‌ها را مختل کند، می‌تواند باعث احتباس ادرار شود. عوامل احتباس ادرار در سالمندان، به دو دسته کلی تقسیم می‌شوند:

  1. انسداد مجرای ادراری (رایج‌ترین عامل احتباس ادراری): مانع از خروج (کامل) ادرار از مثانه یا مجرای ادرار می‌شود.
عامل انسدادینمونه‌ها
  در مردانمشکلات پروستاتبزرگی خوش‌خیم پروستات (رایج‌ترین علت)
سرطان پروستات
پروستاتیت (التهاب پروستات)
 آسیب‌دیدگی آلت تناسلی
  در زنانافتادگی اندام لگنی در زنانافتادگی مثانه رحم واژن و روده
تودههای لگنیتومور غیرسرطانی یا سرطانی فیبروم پولیپ
 عفونت واژن
 زایمان طبیعی
 دیورتیکول مجرای ادرار (حفره‌ای که ادرار در آن می‌ماند)
      مشترکانسداد خروجی مثانهتنگی مجرای ادرار یا بافت اِسکار (پوشش زخم) در گردن مثانه
عفونت‌هاعفونت مجاری ادراری بیماری‌های مقاربتی
آسیب‌دیدگی و التهابدر ناحیه لگن و مجرای ادرار
سنگ‌های دستگاه ادراریسنگ‌های مجاری ادراری و مثانه
مشکلات گوارشییبوست
گرفتگی‌ها و سفتی عضلاتگرفتگی عضلات کف لگن
وجود خون در ادرارلخته‌های خون در مجرای ادرار
 سرطان مثانه
  • کاهش فعالیت مثانه. انقباضات عضله مثانه، نیروی کافی برای دفع تمام ادرار را تولید نمی‌کنند.
عوامل کاهش فعالیت مثانهنمونه‌ها
  بیماری‌های مغز و اعصابپارکینسون؛ اِم‌اِس؛ صرع؛ آلزایمر؛ سندرم گیلن باره
سکته مغزی؛ سرطان مغز؛ ضربه مغزی؛ آسیب جدی کمر و آسیب‌دیدگی نخاع
فشار ناشی‌از تومورها یا فتق دیسک بر نخاع
سایرعواملدیابت
ضعف عضلات مثانهتضعیف عضلات با افزایش سن
آسیب عضلات مثانه به‌دلیل ضربه
آسیب یا پارگی مثانه، به‌دلیل کشیدگی بیش‌ازحد دیواره (پُری طولانی‌مدت)
جراحیافزایش حجم ادرار با تزریق سرم و عدم تشخیص نیاز به دفع ادرار به‌دلیل داروی بیهوشی
التهاب اِسکار و آسیب گردن مثانه و مجرای ادرار در جراحی‌های لگن
سابقه سوندگذاری مستقیم به داخل مثانه
    عوارض جانبی برخی داروهاداروهای ضدافسردگی، ضدپارکینسون و ضدروان‌پریشی
مسکّن‌های مخدّر، آرام‌بخش‌ها، داروهای شُل‌کننده عضلات، مثل باکلوفن و دیازپام
داروهای ضدحساسیت و ضداحتقان مثل، افدرین و دیفن‌هیدرامین
برخی داروهای فشارخون
برخی از داروهای تکرر ادرار و بی‌اختیاری مثل اُکسی‌بوتینین
ضدالتهاب‌های غیراستروئیدی

عوارض ادرار نکردن سالمندان

احتباس ادرار عوارض زیادی برای سالمندان دارد و اقدام فوری برای درمان احتباس ادرار سالمندان، برای جلوگیری از تأثیرات آن‌ها بر سلامت دستگاه ادراری و سلامت عمومی سالمند بسیار مهم است. برخی از این عوارض، عبارتند از:

عوارض احتباس ادرارتوضیح
بی‌اختیاری ادراربی‌اختیاری سرریز و نشت ادرار، به‌دلیل تخلیه ناکامل مثانه
عفونت مجاری ادراریتخلیه ناکامل ادرار به باکتری‌ها فرصتی برای تکثیر و ایجاد عفونت در دستگاه ادراری می‌دهد.
آسیب مثانهکشیده‌شدن و تضعیف تدریجی عضلات مثانه، به‌دلیل عدم تخلیه کامل
سنگ مثانهبه‌دلیل ماندن طولانی‌مدت ادرار در مثانه
آسیب کلیویتورم و تحت فشار قرارگرفتن کلیه، به‌دلیل بازگشت ادرار به کلیه‌ها باعث بیماری کلیوی و در بلندمدت نارسایی کلیه می‌شود. بیماری‌ کلیوی باعث افزایش فشارخون و ورم دست و پا می‌شود.

روش‌های پیشگیری از احتباس ادرار در سالمندان

قطعاً پیشگیری از درمان احتباس ادرار سالمندان راحت‌تر است. البته همه موارد احتباس ادرار قابل پیشگیری نیستند؛ اما با انجام اقدامات زیر می‌توان احتمال آن را تاحد زیادی کاهش داد:

  • اصلاح عادات دفع ادرار: هر زمان احساس نیاز کردید، فوراً به دستشویی بروید. نگه‌داشتن طولانی‌مدت ادرار می‌تواند عضلات مثانه را فرسوده کند و احتمال ابتلا به عفونت ادراری را افزایش دهد که هر دو می‌توانند باعث احتباس ادرار شوند.
هر زمان احساس نیاز کردید، فوراً به دستشویی بروید.
هر زمان احساس نیاز کردید، فوراً به دستشویی بروید.
  • جدی‌گرفتن نشانه‌های بدن: اگر فواصل دفع ادرار بیشتر یا کمتر شد؛ برای ادرارکردن نیاز به زورزدن داشتید یا احساس کردید نمی‌توانید به‌طور کامل مثانه خود را خالی کنید (خصوصاً پس‌از جراحی یا آسیب جدی کمر)، به پزشک مراجعه کنید. تشخیص زودهنگام و آغاز به‌موقع درمان ادرار نکردن سالمندان، می‌تواند از تشدید بیماری جلوگیری کند.
  • مصرف داروها طبق دستور پزشک: مردان مبتلابه مشکلات پروستات، باید داروهای تجویزشده توسط پزشک را مصرف کنند و از مصرف داروهایی که می‌توانند باعث احتباس ادرار شوند، خودداری کنند.
مردان مبتلابه مشکلات پروستات، باید داروهای تجویزشده توسط پزشک را طبق دستور مصرف کنند.
مردان مبتلابه مشکلات پروستات، باید داروهای تجویزشده توسط پزشک را طبق دستور مصرف کنند.
  • رژیم غذایی غنی از فیبر و نوشیدن آب کافی برای جلوگیری از یبوست: میوه‌هایی مثل انجیر انواع آلو و توت؛ سبزیجاتی مثل انواع کلم اسفناج و کرفس؛ حبوبات و غلات کامل را در رژیم غذایی خود بگنجانید. از ماهی چرب و روغن‌های مفید مثل روغن زیتون استفاده کنید و مصرف روغن‌های اشباع‌شده و گوشت‌های چرب را کاهش دهید. تا حد ممکن، شیرینی‌جات سرخ‌کردنی و فست‌فود نخورید. از مصرف نوشیدنی‌های گازدار اجتناب کنید.
رژیم غذایی غنی از فیبر و نوشیدن آب کافی برای جلوگیری از یبوست لازم است.
رژیم غذایی غنی از فیبر و نوشیدن آب کافی برای جلوگیری از یبوست لازم است.
  • ورزش منظم و انجام تمرینات تقویت عضلات لگن: ورزش‌هایی مانند پیاده‌روی و نرمش‌های هوازی، سلامت عمومی را افزایش می‌دهند و استرس را رفع می‌کنند. ورزش کردن عملکرد دستگاه گوارش را بهبود داده و مانع یبوست می‌شود.
ورزش منظم و انجام تمرینات تقویت عضلات لگن، مانع از شل شدن عضلات کف لگن شده و عملکرد دستگاه گوارش را بهبود می‌دهد.
ورزش منظم و انجام تمرینات تقویت عضلات لگن، مانع از شل شدن عضلات کف لگن شده و عملکرد دستگاه گوارش را بهبود می‌دهد.

علائم احتباس ادرار در سالمندان

علائم احتباس ادرار در دو نوع حاد و مزمن، عبارتند از:

نوععلائم
  احتباس ادرار حادناتوانی از دفع ادرار، علی‌رغم احساس نیاز فوری به ادرارکردن
درد (اغلب شدید) در قسمت پایین شکم
تورم زیر شکم
مشکلات گوارشی
      احتباس ادرار مزمنناتوانی از تخلیه کامل مثانه
تکرّر ادرار و دفع ادرار در مقادیر کم
مشکل در شروع جریان ادرار (نیازبه زور زدن)
جریان ضعیف، آهسته یا غیرقابل کنترل ادرار
احساس نیاز فوری به ادرارکردن؛ اما موفقیت کم در دفع ادرار
احساس نیاز به ادرارکردن، بلافاصله پس‌از ادرار (یا به‌طور همیشگی)
نشت ادرار بدون احساس نیاز به دفع ادرار
درد یا احساس فشار در زیر شکم

احتباس ادرار در سالمندان چگونه تشخیص داده می‌شود؟

اتخاذ راهکار مناسب برای درمان ادرار نکردن سالمندان، بستگی به تشخیص درست بیماری دارد. معمولاً پزشک متخصص اورولوژی برای تشخیص احتباس ادرار، اقدامات ذیل را انجام می‌دهد:

  1. بررسی علائم و سوابق پزشکی
  2. معاینه فیزیکی: بررسی بخش تحتانی شکم؛ معاینه مقعد؛ ارزیابی عصبی؛ معاینه لگن در زنان
  3. آزمایش ادرار و خون برای تشخیص عفونت دستگاه ادراری و مشکلات کلیوی
  4. سونوگرافی اِم‌آرآی سی‌تی‌اسکن و سیستواورتروگرام (نوعی رادیولوژی مجرای ادراری)
  5. آزمایش حجم باقیمانده ادرار در مثانه پس‌از تخلیه: با دستگاه سونوگرافی یا واردکردن سوند به مثانه برای اندازه‌گیری میزان ادرار باقی مانده.
  6. مطالعات یورودینامیک و جریان فشار: یک سوند ازطریق مجرای ادرار وارد مثانه می‌شود. سپس آب (یا هوا) به‌آرامی به داخل مثانه فرستاده می‌شود تا با اندازه‌گیری فشار مثانه کارکرد عضلات مثانه در هنگام دفع ادرار بررسی شود.
  7. یوروفلومتری: شامل ادرارکردن در قیف مخصوصِ اندازه‌گیری شدت جریان حجم ادرار و زمان لازم برای تخلیه کامل.
  8. سیستومتری: ظرفیت مثانه فشار وارده به عضلات مثانه پُر و حجم ادراری را که باعث می‌شود فرد احساس نیاز به تخلیه فوری ادرار داشته باشد، اندازه می‌گیرد.
  9. الکترومیوگرافی: چگونگی پاسخگویی عضلات مثانه به محرک‌های عصبی را می‌سنجد.
  10. سیستوسکوپی: یک لوله باریک و انعطاف‌پذیر که در انتهایش یک دوربین و چراغ قرار دارد (سیستوسکوپ) در مجرای ادرار قرار می‌گیرد تا پزشک داخل مجرای ادرار و مثانه را ببیند.
اتخاذ راهکار مناسب برای درمان ادرار نکردن سالمندان، بستگی به تشخیص درست بیماری دارد.
اتخاذ راهکار مناسب برای درمان ادرار نکردن سالمندان، بستگی به تشخیص درست بیماری دارد.

چه روش‌هایی برای درمان احتباس ادرار سالمندان وجود دارد؟

درمان ادرار نکردن سالمندان، براساس اینکه احتباس ادراری حاد است یا مزمن و با توجه به علت احتباس ادراری انجام می‌شود.

روش‌های درمان احتباس ادراری سالمندان، عبارتند از:

  1. تخلیه ادرار از مثانه با استفاده از سوند ادراری؛
  2. درمان دارویی؛
  3. روش‌های غیرتهاجمی ؛
  4. جراحی؛
  5. درمان‌های مکمل، شامل فیزیوتراپی؛
  6. خودمراقبتی و تغییرات رفتاری.

۱. تخلیه مثانه با سوندگذاری

  • درصورت ابتلای سالمند به احتباس ادرار حاد، برای تسکین درد و جلوگیری از آسیب مثانه، بلافاصله ادرار با سوند تخلیه می‌شود و سپس، اقدامات تشخیصی و درمان احتباس ادرار سالمندان انجام می‌شوند.
  • درصورت ابتلای سالمند به احتباس ادرار مزمن، پزشک ابتدا تلاش می‌کند تا علت بیماری را تشخیص داده و درمان کند. اما اگر ادرارنکردن سالمند طولانی و شدید شود، احتمالاً سوندگذاری انجام می‌شود.

گاهی لازم است تا زمان تکمیل درمان ادرار نکردن سالمندان (به‌ویژه در موارد ناشی‌از مشکلات عصبی) بیمار از سوند استفاده کند. در این حالت ممکن است سوند در داخل مثانه بماند یا به بیمار آموزش داده شود تا هربار که نیاز به ادرارکردن دارد، خودش در منزل سوندگذاری را انجام دهد.

استفاده طولانی‌مدت از سوند می‌تواند باعث عفونت ادراری یا آسیب به مجرای ادراری شود. در این حالت، بهتر است از سوندهایی که مستقیماً از زیر پوست وارد مثانه می‌شوند، استفاده شود.

استفاده از سوند باعث تخلیه ادرار از مثانه شده و لازم است تا زمان تکمیل درمان ادرار نکردن سالمندان (به‌ویژه در موارد ناشی‌از مشکلات عصبی) بیمار از سوند استفاده کند.
استفاده از سوند باعث تخلیه ادرار از مثانه شده و لازم است تا زمان تکمیل درمان ادرار نکردن سالمندان (به‌ویژه در موارد ناشی‌از مشکلات عصبی) بیمار از سوند استفاده کند.

۲. درمان احتباس ادرار سالمندان با دارو

در برخی افراد، مصرف برخی داروها می‌تواند باعث احتباس ادرار شود. ممکن است پزشک پس‌از بررسی سابقه پزشکی از سالمند بخواهد مصرف برخی داروها را قطع کند یا دوز مصرفی آن‌ها را کاهش دهد.

داروهایی که احتمالاً برای درمان ادرار نکردن سالمندان (معمولاً در مردان مبتلابه احتباس ادرار مزمن) تجویز می‌شوند، عبارتند از:

دسته دارومکانیسم اثرنمونه‌ها
مهارکننده‌های ۵-آلفاردوکتازکمک به کوچک‌شدن پروستاتدوتاستراید؛ فیناستراید
مسدودکننده‌های آلفادرمان علائم بزرگی پروستات با شُل‌ کردن عضلات گردن مثانه و پروستاتآلفوزوسین؛ دوکسازوسین؛ پرازوسین؛ تادالافیل؛ سیلودوزین؛ تامسولوسین؛ ترازوسین
ترکیب مسدودکننده‌های آلفا و مهارکننده‌های ۵-آلفاردوکتازترکیب و تقویت اثرات این دو گروه داروییترکیب فیناستراید و دوکسازوسین؛ ترکیب دوتاستراید و تامسولوسین
آنتی‌بیوتک‌هادرمان عفونت‌ها 
مُسهل و مُلیّندرمان یبوست 

3. روش‌های غیرتهاجمی یا کم‌تهاجمی

درصورتی که احتباس ادرار خودبه‌خود یا با مصرف دارو رفع نشود، از شیوه‌های زیر برای رفع انسداد و درمان احتباس ادرار سالمندان استفاده می‌شود:

  1. در مردان: روش‌های غیرتهاجمی برای کوچک‌کردن پروستات یا کنارکشیدن آن از مسیر عبور ادرار
  • روش‌های بدون بیهوشی:
    • آمبولیزاسیون شریان پروستات؛
    • لیفت پروستات؛
    • بخاردرمانی رزوم؛
    • گرمادرمانی با مایکروویو یا امواج رادیویی.
  • روش‌های مستلزم بیهوشی:
    • تراشیدن یا برش پروستات با سیستوسکوپ؛
    • جراحی لیزری.

۲. در زنان: پِساری واژینال (یک حلقه نرم و انعطاف‌پذیر برای نگه‌داشتن اندام‌های لگنی مانند مثانه رحم و روده که می‌توانند با فشارآوردن به مجرای ادراری باعث احتباس ادرار شوند، داخل واژن قرار می‌گیرد)

۳. مشترک: رفع تنگی مجرای ادرار:

  • استفاده از کاتتر (سوند)های کوچک بالون‌دار، برای بازکردن مجرای ادراری؛
  • قراردادن استنت (لوله توری فلزی نازکی که قابلیت تغییر قطر دارد) در مجرای ادرار و بازترکردن تدریجی آن؛
  • اورتروتومی داخلی: یک کاتتر مخصوص (سوند) در مجرای ادرار وارد می‌شود و وقتی به نقطه تنگی مجرا رسید، با استفاده از لیزر برشی ایجاد می‌شود تا تنگی رفع شود؛
  • سیستولیتولاپاکسی برای خردکردن و دفع راحت‌تر سنگ‌های ادراری.

۴. درمان احتباس ادرار سالمندان و نقش جراحی در آن

درصورت مؤثرنبودن سایر شیوه‌ها از شیوه‌های جراحی برای درمان ادرار نکردن سالمندان استفاده خواهد شد:

۱. در مردان: جراحی غده پروستات:

  • جراحی لاپاراسکوپی برای برداشتن بخشی از پروستات؛
  • جراحی باز برای برداشتن بخشی از غده پروستات یا تمام آن.

۲. در زنان: انواع جراحی شامل:

  • جراحی ترمیمی افتادگی مثانه رَحِم روده یا واژن؛
  • خارج‌کردن رَحِم.

۳. مشترک: انواع جراحی شامل:

  • برداشتن تومورهای مثانه یا مجاری ادراری؛
  • جراحی فتق دیسک؛
  • ایجاد مسیر انحرافی برای جریان ادرار؛
  • جراحی ترمیم مثانه آسیب‌دیده؛
  • تحریک عصب ساکرال.

۵. طب مکمل برای درمان ادرار نکردن سالمندان

استفاده از روش‌های مکمل مانند طب سوزنی و به‌ویژه فیزیوتراپی، می‌تواند کنترل سالمند را بر عضلاتی که در جریان ادرار نقش دارند، افزایش دهد. فیزیوتراپی به شیوه‌های ذیل به درمان احتباس ادرار سالمندان کمک می‌کند:

  • تحریک الکتریکی عضلات کف لگن و بعضاً تحریک الکتریکی نخاعی؛
  • بیوفیدبک با استفاده از دستگاه‌های صوتی و تصویری کمک می‌کند تا مطمئن شوید که درهنگام انجام تمرینات ورزشی مربوط به عضلات کف لگن، عضلات درست را منقبض می‌کنید؛
  • ارائه توصیه‌های ورزشی.

۶. درمان احتباس ادرار سالمندان با خودمراقبتی و تغییرات سبک زندگی

شیوه‌های خودمراقبتی در خیلی از موارد به‌تنهایی برای درمان احتباس ادرار سالمندان کافی هستند و در سایر موارد نیز در کنار درمان‌های پزشکی توصیه می‌شوند:

  1. انجام ورزش‌هایی برای رفع گرفتگی عضلات کف لگن با توصیه کارشناس فیزیوتراپی. انجام مرتب تمرینات کِگِل (نرمش‌های تقویت عضلات کف لگن) نیز می‌تواند به‌تدریج احتباس ادرار را بهبود بخشد. برای انجام تمرین کگل درحالت درازکش، نشسته یا ایستاده، پاهای خود را کمی ازهم باز کنید. عضلاتی را که معمولاً برای قطع جریان ادرار استفاده می‌شوند، منقبض کنید؛ چند ثانیه نگه دارید و رها کنید. این کار را هر روز ۳ بار و هربار برای ۱۵ تکرار انجام دهید.
  2. تغییر عادات ادراری:
  3. مصرف مایعات را در ساعات عصر کاهش دهید. برخی غذاها و نوشیدنی‌ها نیز می‌توانند باعث احتباس ادرار شوند که باید براساس تجربه خود فرد شناسایی شوند؛ اما معمولاً نوشیدنی‌های گازدار و کافئین‌دار (قهوه چای کولا)، آب‌میوه‌های ترش یا شیرین و غذاهای ترش یا تند، در تحریک مثانه نقش دارند.
  4. برای جلوگیری از پُرشدن بیشازحد مثانه، طبق زمان‌بندی مشخص ادرار کنید.
  5. درهنگام ادرارکردن، پس‌از خروج بخشی از ادرار، به‌طور ارادی جریان ادرار را قطع کنید. کمی منتظر بمانید و دوباره ادرار کنید تا مطمئن شوید که مثانه شما کاملاً خالی است.
  6. زمان بیشتری را به ادرارکردن اختصاص دهید تا عضلات شما آرام شوند. زنان باید سعی کنند هنگام ادرارکردن عضلات لگن را شُل کنند.
  7. با مصرف مایعات کافی درطول روز و افزودن غذاهای فیبردار مثل انواع میوه و سبزیجات به رژیم غذایی، مانع یبوست شوید.

چه زمانی لازم است برای درمان احتباس ادرار سالمندان به پزشک مراجعه کنیم؟

اگر سالمند قادربه ادرارکردن نیست یا در شکم و زیر شکم خود درد شدید یا تورم دارد، لازم است فوراً به اورژانس مراجعه کند. احتباس ادرار حاد می‌تواند جان سالمند را تهدید کند. درصورت وجود سایر علائم احتباس ادرار، مانند مشکل در ادرارکردن، تکرر ادرار یا نشت ادرار، به متخصص اورولوژی مراجعه کنید. احتباس ادرار مزمن، می‌تواند مشکلات جدی برای سلامتی سالمند ایجاد کند.

بیشتر بخوانید: درمان نارسایی کلیه سالمندان

تشخیص زودهنگام و آغاز به‌موقع درمان ادرار نکردن سالمندان، می‌تواند از تشدید بیماری جلوگیری کند.
تشخیص زودهنگام و آغاز به‌موقع درمان ادرار نکردن سالمندان، می‌تواند از تشدید بیماری جلوگیری کند.

خدمات پناه

احتباس ادرار حاد، یک وضعیت اورژانسی و مستلزم مراجعه به مراکز درمانی است؛ اما درصورت ابتلای سالمندان به احتباس ادرار مزمن، می‌توانید با ثبت‌نام در سایت پناه، تکمیل فرم تاریخچه پزشکی بیمار و ثبت درخواست، از خدمات ویزیت در منزل توسط پزشک برای تشخیص و درمان بیماری‌های زمینه‌ای، تغییر یا تنظیم دوز داروهای مصرفی، تجویز داروهای لازم، رفع عفونت، ارائه توصیه‌هایی برای اصلاح عادات دفع ادرار و درصورت نیاز، ارجاع بیمار به پزشکان متخصص برای درمان مشکلات انسدادی بهره‌مند شوید.

درصورت نیاز به سوندگذاری و نظارت بر مصرف داروها، پرستاران پناه می‌توانند به ارائه خدمات مراقبتی در منزل سالمندان بپردازند.

یکی دیگر از روش‌های درمان احتباس ادرار، استفاده از خدمات فیزیوتراپی در منزل است. به‌علاوه، فیزیوتراپی و برنامه صحیح ورزشی (که می‌تواند توسط متخصصان حرکات اصلاحی در منزل سالمند تنظیم شود)، درکنار رژیم غذایی مناسب، نقش مهمی در کاهش یبوست دارند. شما می‌توانید از طریق ویزیت آنلاین، رژیم غذایی مناسب سالمند را از متخصصان تغذیه پناه دریافت کنید.

سخن پایانی

درمان احتباس ادرار سالمندان، می‌تواند آن‌ها را از درد و عذاب ناشی‌از ادرارنکردن و خطرات جانی ناشی‌از آن برهاند. اکثر سالمندان احتباس ادرار را شرم‌آور می‌دانند و آن را مخفی می‌کنند. بهتر است مراقبان باتوجه‌به عادات دفع ادرار سالمند، این مشکل و سایر مشکلات ادراری را بلافاصله شناسایی کرده و در اسرع وقت نسبت‌به درمان ادرار نکردن سالمندان اقدام کنند. در این مقاله، عوامل و راه‌های پیشگیری و همین‌طور، علائم و راه‌های تشخیص و درمان احتباس ادرار سالمندان را بررسی کردیم.

منبع +++

رایج‌ترین عامل احتباس ادرار در سالمندان کدام است؟

مشکلات پروستات، ازجمله بزرگی خوش‌خیم پروستات در مردان و افتادگی اندام لگنی، یعنی مثانه رَحِم و روده در زنان.

آیا مشکل احتباس ادرار خودبه‌خود و بدون درمان احتباس ادرار سالمندان رفع می‌شود؟

خیر. مگر در مواردی مثل جراحی که احتباس ادرار موقت است سایر موارد خصوصاً در احتباس ادرار حاد، عوارض جبران‌ناپذیری دارند و حتماً باید درمان شوند.

چه جراحی‌هایی برای درمان ادرار نکردن سالمندان انجام می‌شود؟

جراحی‌های متعددی وجود دارد که بخش عمده آن‌ها مربوط به درمان بزرگی پروستات در مردان و رفع افتادگی اندام لگنی در زنان هستند.

فروغ قهرمانلویی

من فروغ قهرمانلویی هستم. دانش آموخته مهندسی نساجی دانشگاه گیلان و MBA دانشگاه تهران. کارهای زیادی رو تو زندگی دنبال کردم که معمولا به علایقم مربوط بودن. یکی از قوی ترین انگیزه های زندگی برای من میل به یادگیریه و این روزها مهم‌ترین موضوعی که ذهنم رو به خودش مشغول کرده، مسائل مربوط به حوزه سلامت سالمندان هست. برای همین مقاله نویسی رو انتخاب کردم تا با تحقیق و ترجمه ای که برای هر مقاله انجام میدم کلی چیز جدید یاد بگیرم و با شما هم به اشتراک بذارم

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *

دکمه بازگشت به بالا