سلامت جسمانی

علل و راهکارهای درمان تنگی نفس سالمندان

درمان تنگی نفس سالمندان، موضوعی نیست که بتوان آن را نادیده گرفت، زیرا کمتر چیزی به‌اندازه احساس ناتوانی برای دریافت هوای تازه، ترسناک و ناراحت‌کننده است. هر نفسی که می‌کشیم، سوخت حیاتی را برای همه اندام‌ها تأمین می‌کند. با افزایش سن، انعطاف سیستم تنفسی، کاهش می‌یابد و ما را مستعد ابتلا به مشکلات تنفسی، ازجمله تنگی نفس می‌کند. شاید اینکه یک سالمند بعد از بالارفتن از چند پله، کمی نفسش بگیرد، عادی باشد؛ اما مشکلات جدی‌تری هم می‌توانند باعث تنگی نفس شوند و عملکرد روزانه سالمندان را مختل کنند.

در این مقاله، پس از اشاره به عواملی که در ایجاد تنگی نفس سالمندان نقش دارند، روش‌های مختلف تشخیص و درمان تنگی نفس سالمندان را بیان خواهیم کرد. با ما همراه باشید!

فهرست مطالب نمایش

تنگی نفس چیست و چرا در سالمندان شایع­تر است؟

تنگی نفس (Breathlessness)، اغلب با احساس فشار شدید در قفسه سینه، کمبود هوا، احساس خفگی یا تنفس مشکل‌تر از چیزی که با توجه به میزان فعالیت خود انتظار دارید، توصیف می‌شود و می‌تواند حاد (به یکباره ظاهر شود و از یک ساعت تا چند روز طول بکشد) یا مزمن (بیش‌از چند هفته طول بکشد) باشد. تنگی نفس در سالمندان، به‌ویژه زنان سالمند شیوع بیشتری دارد.

به‌طورکلی سلامت تنفسی، طی فرایند طبیعی پیری کاهش می‌یابد. ممکن است تنفس سالمندان، سریع‌تر شود، نفس‌نفس بزنند یا مدام، نفس عمیق بکشند. به‌دلیل تضعیف سیستم ایمنی در دوران سالمندی، میزان ابتلا به عفونت‌های تنفسی که از عوامل تنگی نفس هستند نیز در سالمندان بیشتر است.

اغلب، تنگی نفس یکی از علائم مشکلات ریوی یا قلبی است که شیوع آن‌ها در سالمندان بیشتر است. قلب و ریه‌ها در انتقال اکسیژن به بافت‌ها و حذف دی‌اکسیدکربن نقش دارند و اختلال در هریک از این فرآیندها بر تنفس سالمندان تأثیر می‌گذارد.

علاوه‌بر این موارد، برخی از عوامل محیطی مانند رفتن به مناطق مرتفع، قرار گرفتن درمعرض دود و گرما و سرمای شدید نیز ممکن است باعث مشکلات تنفسی خاص، به ویژه تنفس کوتاه و کم‌عمق شوند. بنابراین، سالمندان می‌توانند با اجتناب از قرارگرفتن درمعرض این عوامل محیطی، احتمال ابتلا به تنگی نفس را تاحدی کاهش دهند.

برخی از عوامل محیطی مانند رفتن به مناطق مرتفع، قرار گرفتن درمعرض دود و گرما و سرمای شدید نیز ممکن است باعث مشکلات تنفسی خاص، به ویژه تنفس کوتاه و کم‌عمق شوند.
برخی از عوامل محیطی مانند رفتن به مناطق مرتفع، قرار گرفتن درمعرض دود و گرما و سرمای شدید نیز ممکن است باعث مشکلات تنفسی خاص، به ویژه تنفس کوتاه و کم‌عمق شوند.

دلایل تنگی نفس در سالمندان چیست؟

تنگی نفس در سالمندان، دلایل زیادی دارد که اکثر آن‌ها با افزایش سن تشدید می‌شوند. برخی از دلایل تنگی نفس حاد و مزمن در سالمندان عبارتند از:

دلایل تنگی نفس حاد۱. شوک آنافیلاکسی (معمولاً به‌دلیل حساسیت شدید به نیش حشرات یا مسمومیت)
۲. آسم
۳. مسمومیت با مونوکسیدکربن
۴. بیماری انسدادی مزمن ریه (گروهی از بیماری‌ها که جریان هوا را از ریه‌ها مسدود می‌کنند، از جمله آمفیزم ریوی و برونشیت مزمن)
۵. بیماری کروناویروس
۶. نارسایی قلبی
۷. سینه‌پهلو یا پنومونی (و سایر عفونت‌های ریوی)
۸. آمبولی ریه (لخته شدن خون در شریان ریه)
۹. خونریزی شدید
۱۰. انسداد مجاری تنفسی فوقانی
دلایل تنگی نفس مزمن۱. آسم
۲. بیماری انسدادی مزمن ریه
۳. اختلال عملکرد قلب
۴. چاقی

سایر دلایلی که می‌توانند باعث احساس تنگی نفس در سالمندان شوند، عبارتند از:

دلایل تنگی نفستوضیح
تغییرات مرتبط با سن+ اُفت عملکرد و انعطاف‌پذیری ریه
+ تضعیف عضلات تنفسی
+ کاهش رفلاکس سرفه و مکانیسم‌های پاکسازی
+ تغییر قابلیت تحرک دیواره قفسه سینه
+ افزایش مقاومت مجاری تنفسی
+ تغییرات در کنترل تنفس
+ افزایش احتمال ابتلابه بیماری‌های مزمن ریوی
بیماری‌ها و شرایط پزشکی و روانپزشکی+ بیماری‌های حاد یا مزمن ریه
+ بیماری‌ها و نارسایی‌های قلبی
+ سرطان (ریه)
+ اختلالات مغز و اعصاب، ازجمله سکته مغزی
+ کم‌خونی
+ اضطراب
+ شکستگی دنده‌ها
+ ورود شیء خارجی به مجاری تنفسی
عفونت‌های تنفسی+ آنفولانزا و سرماخوردگی
+ مشکلات سینوس‌ها
عوامل محیطی و سبک زندگی+ قرارگرفتن درمعرض آلودگی هوا و محرک‌های تنفسی، مثل آزبست (پنبه نسوز) ‌
+ حساسیت‌های تنفسی
+ بالابودن میزان رطوبت هوا
+ رفتن به مناطق مرتفع
+ تغییر آب و هوا
+ کیفیت هوای داخل ساختمان
+ گرما یا سرمای شدید
+ ورزش سنگین
+ چاقی (BMI بالای ۳۰)
+ دود سیگار

راهکارهای پیشگیری از تنگی نفس در سالمندان

برخی از تغییرات سبک زندگی، می‌توانند به پیشگیری از تنگی نفس در سالمندان کمک کنند:

  1. ترک سیگار: بسیاری از افراد مبتلا به مشکلات ریوی، بیش‌ازحد سیگار می‌کشند.
  2. ورزش منظم: ورزش می‌تواند آمادگی جسمانی و توانایی تحمل فعالیت را بهبود بخشد. تمرینات هوازی، ازجمله پیاده‌روی و شنا باعث تقویت قلب و بهبود تنفس می‌شوند. اما در گرمای شدید، از ورزش‌کردن اجتناب کنید. هنگام سفر به ارتفاعات نیز، تا وقتی با محیط تطبیق نیافته‌اید، از فعالیت بدنی خودداری کنید.
  3. ارتقاء کیفیت هوای داخل خانه: با تهویه مناسب، از تجمع آلاینده‌ها و مواد حساسیت‌زا در داخل خانه جلوگیری کنید. خانه را تمیز و عاری از گردوغبار نگه دارید. از قرارگرفتن درمعرض مواد شیمیایی و سایر مواد حساسیت‌زا خودداری کنید.
  4. نوشیدن آب و مایعات کافی: آب، مجاری تنفسی را مرطوب نگه می‌دارد و عملکرد طبیعی آن‌ها را حفظ می‌کند.
  5. رعایت بهداشت: شستن روزانه دست‌ها می‌تواند شرایطی را که باعث مشکلات تنفسی می‌شوند، کاهش دهد.
  6. مدیریت اضطراب: از تکنیک‌های آرامش ذهن مثل مدیتیشن و تن‌آرامی مثل انقباض و رهاسازی تدریجی همه عضلات، برای آرام‌شدن استفاده کنید.
 آب، مجاری تنفسی را مرطوب نگه می‌دارد و عملکرد طبیعی آن‌ها را حفظ می‌کند.
آب، مجاری تنفسی را مرطوب نگه می‌دارد و عملکرد طبیعی آن‌ها را حفظ می‌کند.

علائم و نشانه‌های تنگی نفس در سالمندان

برخی علائم تنگی نفس در سالمندان، عبارتند از:

  • احساس فشار در قفسه سینه؛
  • احساس نیاز و تلاش برای تنفس عمیق؛
  • تنفس سریع یا تپش قلب؛
  • احساس کم‌آوردن هوا؛
  • احساس خفگی؛
  • خس‌خس سینه؛
  • سرفه خشک.

چگونه تنگی نفس در سالمندان تشخیص داده می‌شود؟

پزشک متخصص ریه، برای تعیین مناسب‌ترین راهکار درمان تنگی نفس سالمندان، برخی اقدامات تشخیصی ذیل را انجام می‌دهد:

  • بررسی سوابق بیماری، داروها و شرایط محیطی که بیمار درمعرض آن‌ها قرار داشته است؛
  • معاینه فیزیکی؛
  • آزمایش خون برای بررسی کم‌خونی؛
  • اسپیرومتری (تست تنفسی)؛
  • آزمایشات سطح اکسیژن و دی‌اکسیدکربن خون؛
  • اکو و نوار قلب؛
  • تست ورزش؛
  • آزمایش‌های مربوط به عملکرد کلیه و ریه؛
  • عکس رادیولوژی قفسه سینه.
بررسی سوابق بیماری، داروها و شرایط محیطی که بیمار درمعرض آن‌ها قرار داشته، اولین اقدامی است که پزشک متخصص ریه برای تشخیص تنگی نفس در بیمار انجام می‌دهد.
بررسی سوابق بیماری، داروها و شرایط محیطی که بیمار درمعرض آن‌ها قرار داشته، اولین اقدامی است که پزشک متخصص ریه برای تشخیص تنگی نفس در بیمار انجام می‌دهد.

تشخیص درجه تنگی نفس برای تعیین نوع درمان تنگی نفس سالمندان مهم است:

  • درجه ۰ – بدون تنگی نفس، مگر با ورزش شدید؛
  • درجه ۱ – تنگی نفس هنگام بالارفتن از پله یا راه‌رفتن سریع؛
  • درجه ۲ – راه‌رفتن کندتر از بقیه یا تنگی نفس بعد از ۱۵ دقیقه راه‌رفتن؛
  • درجه ۳ – تنگی نفس بعد از چند دقیقه راه‌رفتن؛
  • درجه ۴ – تنگی نفس با کمترین فعالیت، مانند پوشیدن لباس، ناتوانی برای خروج از خانه به‌دلیل شدت تنگی نفس.

درمان تنگی نفس سالمندان

معمولاً درمان تنگی نفس سالمندان، بر درمان مشکل زمینه‌ای و رفع شرایط محیطی ایجادکننده تنگی نفس و در موارد حاد بر باز نگه‌داشتن مجاری تنفسی متمرکز است. درمان، طیف وسیعی از درمان‌های دارویی و غیردارویی را دربر می‌گیرد.

درمان‌های دارویی تنگی نفس سالمندان

برخی از داروهای درمان تنگی نفس سالمندان که لازم است با تجویز پزشک استفاده شوند، عبارتند از:

  • داروهای استنشاقی (اسپری تنفسی)، مانند ونتولین برای بازشدن مجاری تنفسی؛
  • استروئیدها، مثل دگزامتازون برای کاهش التهاب؛
  • قرص‌ها یا شربت‌های خلط‌آور، مثل اکسپکتورانت و برم‌هگزین؛
  • داروهایی برای درمان شرایط زمینه‌ای، مثل آلرژی، اضطراب یا بیماری قلبی؛
  • مُسکّن‌های مخدّر برای افزایش آستانه تنفسی و کاهش تعداد نفس‌ها؛
  • ادرارآورها برای دفع آب اضافی اطراف قلب و ریه؛
  • اکسیژن‌درمانی (فقط) برای بازیابی سطح اکسیژن خون در سالمندانی با مشکلات تنفسی شدید.

راهکارهای غیر دارویی برای درمان تنگی نفس سالمندان

می‌توان درکنار درمان دارویی، از راهکارهای غیردارویی برای درمان تنگی نفس سالمندان بهره برد که در ادامه به برخی از آن‌ها اشاره می‌شود:

توانبخشی ریوی برای درمان تنگی نفس سالمندان

برای برخی از سالمندان مبتلا به تنگی نفس، استفاده از توانبخشی ریوی سودمند است. درمان‌هایی مثل فیزیوتراپی و کاردرمانی در مراکز درمانی یا منزل، می‌توانند به بازشدن مجاری تنفسی بیمار و بازیابی عملکرد طبیعی ریه او کمک ‌کنند. همچنین در این درمان، بیمار یاد می‌گیرد که چگونه تنگی نفس خود را مدیریت کند و توصیه‌هایی را درباره تغییر سبک زندگی دریافت می‌کند. توانبخشی ریوی می‌تواند به درمان تنگی نفس سالمندان و مدیریت تنفس کمک کند و رفاه کلی و کیفیت زندگی سالمند را بهبود بخشد.

مشاوره و روان‌درمانی برای درمان تنگی نفس سالمندان

درمان شناختی-رفتاری می‌تواند راه‌های جدیدی برای رویارویی با موقعیت‌های استرس‌زا ارائه دهد و به رفع برخی از عواملی که باعث ایجاد تنگی نفس می‌شوند، کمک کند. در موارد ذیل، ممکن است پزشک این درمان را در کنار توانبخشی ریوی توصیه کند:

  • ابتلا به یک بیماری مزمن ریوی که باعث استرس یا اضطراب سالمند می‌شود؛
  • ابتلا به افسردگی یا اختلال هراس یا اضطراب؛
  • تمایل سالمند به ترک سیگار.

طب مکمل برای درمان تنگی نفس سالمندان

گاهی استفاده از روش‌های طب مکمل، برای مدیریت یا درمان تنگی نفس سالمندان مفید است. برخی از این روش‌ها عبارتند از:

  • طب سوزنی؛
  • ماساژدرمانی.

استفاده از گیاهان دارویی برای درمان تنگی نفس سالمندان

می‌توان برای بهبود تنگی نفس از گیاهان دارویی ذیل استفاده کرد. این کار باید با مشورت پزشک انجام شود و نباید جایگزین درمان‌های تجویزشده شود:

توصیه‌های طب سنتی ایرانیتوصیه‌های منابع خارجی
+ آویشن
+ پونه
+ رازیانه
+ شنبلیله
+ بنفشه
+ ختمی
+ زوفا
+ برگ چنار
+ پرسیاوشان
+ زعفران
+ عسل
+ شیرین‌بیان
+ زردچوبه
+ زنجبیل تازه
+ اکالیپتوس
+ گیلاس وحشی
+ بارهنگ
+ قهوه

نقش تغذیه در کاهش تنگی نفس سالمندان

شاید غذا خوردن برای سالمندی که تنگی نفس دارد، راحت نباشد یا اگر به‌تنهایی زندگی می‌کند، انرژی کافی برای آماده‌سازی غذا نداشته باشد. اما خوردن غذای سالم و مُغذّی، نقش مهمی در بازیابی توان و درمان تنگی نفس سالمندان ایفا می‌کند. سالمندان باید هنگام صرف غذا به نکات زیر توجه داشته باشند:

  1. وعده‌های غذایی بیشتر و کوچک‌تری داشته باشید تا هم انرژی زیادی صرف غذاخوردن نکنید و هم معده پر از غذا به ریه‌هایتان فشار اضافی وارد نکند. غذا را به‌خوبی بجوید تا از بلعیدن هوا به‌همراه آن جلوگیری کنید.
  2. سعی کنید از غذاهای نرم و کاملاً پخته‌شده استفاده کنید تا انرژی زیادی برای جویدن غذا صرف نشود و احتمال ورود ذرات غذایی به مجاری تنفسی کاهش یابد (به‌دلیل ضعیف‌شدن مکانیسم‌های سرفه، خارج کردن این ذرات از ریه به‌راحتی انجام نمی‌شود). اگر سالمند، غذای خود را در رختخواب صرف می‌کند، حتماً باید غذا به‌صورت پوره‌شده مصرف شود (و حتی داروهای مصرفی در آب حل شوند یا با مایعاتی مثل ماست یا نوشیدنی ترکیب شوند).
  3. اگر هنگام غذا خوردن نفس کم می‌آورید یا خسته می‌شوید، قبل از صرف غذا مجاری تنفسی را با سرفه کنترل‌شده، از خلط پاک کنید و کمی استراحت کنید. حین صرف غذا، نفس‌کشیدن با لب‌های غنچه‌شده را امتحان کنید.
  4. برای کاهش فشار وارده به ریه‌ها، پشت میز غذا صاف بنشینید و اگر لوله اکسیژن دارید، از آن استفاده کنید.
  5. بین لقمه‌های غذا قاشق و چنگال را پایین بگذارید و چند نفس عمیق بکشید.
  6. آب بیشتری بنوشید و مصرف نمک را محدود کنید. از مصرف همزمان مایعات و غذا پرهیز کنید.
  7. رژیم غذایی مناسب برای حفظ وزن ایده‌آل (با مشورت پزشک و متخصص تغذیه سالمندان) و سرشار از غذاهای پرکالری (تنگی نفس باعث مصرف انرژی بیشتر نسبت به افراد سالم می‌شود)، پروتئین (مرغ و ماهی)، فیبر (میوه‌جات‌، ازجمله به و انگور و سبزیجات)، حبوبات و غلات کامل (به توصیه طب سنتی ، نخود و نان با مخمر) داشته باشید. از مصرف غذاهای نفّاخ خودداری کنید.

تکنیک‌های تنفسی برای درمان تنگی نفس سالمندان

تکنیک‌های تنفسی می‌توانند در درمان تنگی نفس سالمندان مؤثر باشند. برخی از وضعیت‌های بدن، به ریه‌ها کمک می‌کنند تا راحت‌تر از هوا پر شوند. وضعیت‌های مختلف را امتحان کنید تا ببینید کدام‌یک برای شما بهتر است:

وضعیتتوضیح
صاف نشستن روی صندلی، صاف بنشینید و کف پاهایتان را روی زمین بگذارید. پشت خود را به پشتی صندلی تکیه دهید و دست‌ها را روی ران‌هایتان بگذارید.
نشسته خم به جلو روی صندلی صاف بنشینید و کف پاهایتان را روی زمین بگذارید. کمی به جلو خم شوید و ساعدتان را روی ران‌هایتان بگذارید.
تکیه به دیوار پشت به یک دیوار، با یک قدم فاصله از دیوار بایستید و پاهایتان را کمی از هم باز کنید. پشتتان را به دیوار تکیه دهید و عضلات شانه را رها کنید. دست‌هایتان را در دو طرف بدن آویزان کنید یا در جیبتان بگذارید.
ایستاده خم به جلو پشت یک تکیه‌گاه (پشتی صندلی یا یک میز) بایستید. کمی به جلو خم شوید و ساعدتان را روی پشتی صندلی بگذارید.
در رختخواب  با قراردادن چند بالش در پشت خود، صاف بنشینید یا به پهلو بخوابید و زیر سر و شانه خود، بالش بگذارید. مطمئن شوید که بالش، کمک می‌کند تا سر و گردنتان در وضعیت مناسبی باشند.

تمرینات ذیل، کمک می‌کنند تا سرعت تنفس سالمند، کاهش یابد و نفس‌های او عمیق‌تر و مؤثرتر شوند:

تکنیک تنفسیشیوه انجام
نفس‌کشیدن با لب‌های غنچه‌شده عضلات شانه خود را رها کنید. سپس دَم را ازطریق بینی (با دهان بسته) به‌مدت ۲ ثانیه و بازدم را ازطریق دهان (با لب‌های غنچه‌شده) به‌مدت ۴ ثانیه انجام دهید.
 تنفس همگام با فعالیت پیش‌از انجام کارهایی که باعث تنگی نفس می‌شوند، یک دَم عیق بگیرید و حین انجام فعالیت، بازدم را با لب‌های غنچه‌شده انجام دهید. هنگام بالارفتن از پله، فراموش نکنید که در هر قدم، یک نفس بکشید.
تنفس دیافراگمی روی صندلی بنشینید و عضلات شانه، سر و گردن خود را رها کنید و دست خود را روی شکمتان بگذارید. به‌آرامی دَم را ازطریق بینی انجام دهید. باید حرکت شکم خود را به‌سمت بیرون، زیر دستتان احساس کنید. حین بازدم، عضلات خود را منقبض کنید و شکمتان را به داخل بکشید. بازدم را ازطریق دهان، با لب‌های غنچه‌شده انجام دهید. مدت بازدم باید طولانی‌تر از دَم باشد.

همچنین، هنگام احساس تنگی نفس، می‌توانید این احساس را با استفاده از یک پنکه یا قراردادن حوله خنک روی صورتتان کاهش دهید.

مراقبت­های خانگی برای سالمندان مبتلا به تنگی نفس

مراقبین سالمند می‌توانند با اقدامات ذیل، دفعات بروز تنگی نفس و شدت آن را در سالمندان کاهش دهند یا درصورت بروز، آن را به‌خوبی مدیریت نمایند:

  • اگر سالمند اضافه‌وزن دارد، او را تشویق کنید تا با مراجعه به متخصص تغذیه سالمندان و دریافت رژیم غذایی مناسب، وزن خود را کاهش دهد. با این حال، رژیم غذایی مغذی و نوشیدن مایعات کافی، اهمیت ویژه‌ای برای حفظ توان بدنی و مقابله با تنگی نفس دارد.
  • از کارشناس فیزیوتراپی یا کاردرمانی بخواهید تمرینات تنفسی و وضعیت‌های قرارگیری مناسب بدن، برای بهبود تنفس را به سالمند آموزش دهد.
  • نحوه کار با اسپری‌های تنفسی را از پزشک خود بپرسید و درصورت لزومِ استفاده از دستگاه اکسیژن در منزل، کار با آن را از کادر درمان یاد بگیرید. برای ارزیابی روزانه سطح اکسیژن خون سالمند، بهتر است یک دستگاه سنجش سطح اکسیژن (پالس اُکسیمتری) نیز در منزل داشته باشید و طرز کار آن را بیاموزید.
  • سالمند را تشویق به ترک سیگار کنید و مانع نوشیدن مشروبات الکلی شوید.
  • سالمند را به داشتن برنامه خواب منظم تشویق کنید. بهتر است از خواب‌آورها استفاده نشود، زیرا تنفس را کُند می‌کنند.
  • مراقب ابتلای سالمند به عفونت‌های تنفسی باشید و از مصرف خودسرانه داروهای ضدسرفه خودداری کنید.
  • درصورت ابتلا به بیماری‌های زمینه‌ای، مراقب مصرف مرتب و صحیح داروهای تجویزشده باشید.
  • سالمند را به داشتن برنامه ورزشی منظم، به‌خصوص پیاده‌روی تشویق کنید.

چگونه در مواقع اضطراری به یک فرد مسن مبتلا به تنگی نفس کمک کنیم؟

اگر سالمند تحت مراقبت شما دچار تنگی نفس شد، پیش‌از دریافت مراقبت اورژانسی، اقدامات ذیل را انجام دهید:

  • کمک‌های اولیه را انجام دهید و با اورژانس تماس بگیرید.
  • مجاری تنفسی، تنفس و نبض سالمند را بررسی کنید. با کمک دستگاه سنجش سطح اکسیژن خون (پالس اُکسیمتری)، میزان اکسیژن خون سالمند را بررسی کنید. کار با دستگاه را از کادر درمان یاد بگیرید.
  • لباس‌های تنگ مثل کمربند را شل کنید.
  • به سالمند کمک کنید تا از اسپری یا اکسیژن خانگی تجویزشده، استفاده کند.
  • سالمند را تشویق کنید تا با نشستن در وضعیت مناسب و انجام تمرینات تنفسی، بهتر نفس بکشد.

چه زمانی باید برای درمان تنگی نفس سالمندان، به پزشک مراجعه کنیم؟

شروع ناگهانی تنگی نفس، می‌تواند نشانه مشکلی بسیار جدی مانند حمله قلبی یا لخته‌شدن خون در ریه‌ها باشد. اگر علائم ذیل را در سالمند مشاهده کردید، فوراً به اورژانس مراجعه کنید:

  • تنگی نفس شدید، ناگهانی و بدون دلیل که بر عملکرد سالمند تأثیر بگذارد.
  • همراه شدن تنگی نفس، با علائم ذیل:
    • درد قفسه سینه؛
    • غش‌کردن؛
    • رنگ‌پریدگی؛
    • حالت تهوع؛
    • تب ۳۸ درجه یا بالاتر؛
    • آبی‌رنگ‌شدن لب‌ها یا ناخن‌ها؛
    • کاهش سطح هوشیاری ذهنی؛

درصورت مشاهده علائم ذیل نیز، در اولین فرصت به پزشک متخصص ریه مراجعه کنید:

  • تنگی نفس مکرر یا مداوم، خصوصاً اگر از قبل شدیدتر شود؛
  • بیدارشدن از خواب شبانه، به‌دلیل مشکل تنفسی؛
  • مشکل تنفسی هنگام دراز‌کشیدن؛
  • خس‌خس سینه یا احساس گرفتگی در گلو؛
  • ورم مچ یا روی پا؛
  • تب همراه با لرز و سرفه؛
  • سرفه مداوم یا خون‌آلود.

بیشتر بخوانید: درمان کم خونی سالمندان

در صورت مشاهده مشکل تنفسی هنگام دراز‌کشیدن در سالمندان، در اولین فرصت به متخصص ریه مراجعه کنید.
در صورت مشاهده مشکل تنفسی هنگام دراز‌کشیدن در سالمندان، در اولین فرصت به متخصص ریه مراجعه کنید.

خدمات پناه

معمولاً تنگی نفس، یکی از علائم بیماری‌های قلبی یا ریوی در سالمندان است؛ اما مشکلاتی مثل اضافه‌وزن، اضطراب، کم‌خونی و عوامل محیطی نیز در ایجاد آن نقش دارند. تنگی نفس حاد و شدید، یک وضعیت اورژانسی و مستلزم مراجعه فوری به بیمارستان است. اما اگر سالمند دچار تنگی نفس مزمن یا خفیف باشد، می‌توانید با ثبت‌نام در سایت پناه از خدمات ویزیت در منزل توسط پزشک، برای شناسایی و درمان بیماری‌های زمینه‌ای و تجویز داروهای ضروری بهره‌مند شوید.

گاهی درمان تنگی نفس ناشی‌از اضطراب و همچنین، اختلالات خواب تأثیرگذار بر تنگی نفس، مستلزم دریافت مشاوره از روانشناس است. در سایت پناه، امکان ویزیت آنلاین توسط روانشناسان زُبده فراهم شده است. فیزیوتراپی نیز می‌تواند به رفع تنگی نفس کمک کند. همچنین، متخصص فیزیوتراپی می‌تواند تکنیک‌های تنفسی برای مدیریت حملات تنگی نفس را به سالمند آموزش دهد.

رعایت بهداشت شخصی و جلوگیری از عفونت ریوی، ورزش منظم، رژیم غذایی مناسب و رعایت مسائل ایمنی درهنگام غذاخوردن، خواب کافی و اجتناب از مصرف خواب‌آورها به بهبود سیستم تنفسی و پیشگیری از حملات تنگی نفس کمک می‌کنند. شما می‌توانید در مشاوره آنلاین، رژیم غذایی مناسب سالمند را از متخصص تغذیه دریافت کنید و از او بخواهید شیوه صحیح غذاخوردن برای جلوگیری از تنگی نفس و خفگی سالمند را به شما آموزش دهد.

متخصصان حرکات اصلاحی می‌توانند با مراجعه به منزل سالمند، برنامه ورزشی مناسب او را تنظیم کنند. همچنین، پرستاران حرفه‌ای پناه، می‌توانند مراقبت خانگی از سالمندان مبتلا به تنگی نفس را برعهده بگیرند. این کار به‌ویژه اگر سالمند نیاز به استفاده از اسپری تنفسی و دستگاه اکسیژن داشته باشد، بسیار مفید است.

سخن پایانی

تنگی نفس در سالمندان، وضعیت ترسناک و آزاردهنده‌ای است که می‌تواند مانع انجام فعالیت‌های معمول مانند راه‌رفتن، لباس‌پوشیدن و انجام کارهای خانه شود. اما راه‌های زیادی برای درمان تنگی نفس سالمندان و مدیریت آن در خانه وجود دارد. در این مقاله، پس از بیان تعاریف و عوامل تنگی نفس در سالمندان، روش‌های پیشگیری و درمان پزشکی و غیرپزشکی آن را بررسی کردیم و راهکارهای مدیریت خانگی آن را شرح دادیم.

منبع +++

بهترین روش تنفس هنگام حمله تنگی نفس چیست؟

دَم ازطریق بینی و بازدم طولانی‌تر ازطریق دهان با لب‌های غنچه‌شده و تنفس شکمی.

چه زمانی باید برای درمان تنگی نفس سالمندان به اورژانس مراجعه کرد؟

اگر تنگی نفس شدید و ناگهانی با درد یا فشار قفسه سینه، غش یا تب شدید، حالت تهوع و آبی‌شدن لب و ناخن همراه شود، باید آن را به‌عنوان یک فوریت پزشکی درمان کنید.

آیا تنگی نفس در سالمندان نشانه بیماری قلبی است؟

بیماری‌های قلبی، یکی از شایع‌ترین عوامل تنگی نفس هستند؛ به‌ویژه اگر سالمند، در مواقعی که درحال انجام فعالیت خاصی نیست، دچار تنگی نفس شود.

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *

دکمه بازگشت به بالا