نشانه‌ها و درمان میگرن سالمندان

درمان میگرن سالمندان، بسیار مهم و لازمه حفظ آرامش، آسایش و کیفیت زندگی این عزیزان است؛ چراکه میگرن نه یک سردرد ساده، بلکه یک بیماری جدی و ناتوان‌کننده است که درد و رنج زیادی را بر سالمندان تحمیل می‌کند. میگرن بسیاری از افراد، در دوران سالمندی کاهش می‌یابد؛ اما گاهی سالمندان، در سنین بالاتر برای نخستین بار دچار میگرن می‌شوند. درمان سردرد سالمندان، چالش‌های بیشتری دارد، زیرا مستلزم درنظرداشتن بیماری‌های مزمن، مانند فشارخون بالا، انواع داروهای مصرفی و خطرات جدی مانند سکته مغزی است.

در این مقاله، هرآنچه را که باید درباره میگرن، عوامل و علائم آن و تشخیص و درمان میگرن بزرگسالان بدانید، با هم مرور می‌کنیم. بنابراین این مطلب مهم را از دست ندهید و تا انتها با ما همراه باشید.

میگرن در سالمندان چیست؟

میگرن (migraine)، یک بیماری عصبی است که دلیل ایجادش، دقیقاً مشخص نیست، اما به تأثیرات ناهنجاری‌های ناشی از عوامل ژنتیکی یا محیطی بر سیستم عصبی نسبت داده می‌شود که باعث می‌شوند مغز افراد مبتلا، بیش‌از دیگران مستعد تحریک باشد. تولید نامتعادل مواد شیمیایی (مثل سروتونین یا پپتید مرتبط با ژنِ کلسی‌تونین که از نورون‌ها ترشح می‌شود و در انتقال سیگنال‌های درد نقش دارد) در مغز، باعث التهاب و اتساع عروق خونی و درنتیجه، آغاز حملات میگرن و سردرد شدید و طولانی می‌شود.

میگرن معمولاً عودکننده است و طی حملات آن، مبتلایان دچار سر درد متوسط ​​تا شدیدی می‌شوند که اغلب با علائم دیگری مثل استفراغ، اختلالات بینایی و حساسیت به نور و صدا همراه است؛ اما گاهی مزمن می‌شود. میگرن ناتوان‌کننده است و تأثیر قابل توجهی بر توانایی انجام فعالیت‌های روزمره دارد.

هر حمله میگرنی ۴ مرحله دارد:

1. مرحله اخطار (پرودروم): معمولاً ۱ یا ۲ روز قبل از شروع حمله، علائم هشدار مشاهده می‌شوند که از فردی به فرد دیگر متفاوتند و شناسایی آن‌ها می‌تواند به آمادگی برای حمله و مدیریت به‌موقع علائم آن کمک کند.
2. مرحله هاله (اورا): حدود یک‌چهارم افراد، هاله را قبل‌از حمله یا درطول آن تجربه می‌کنند. هاله‌ها معمولاً اختلالات بصری هستند، اما می‌توانند اختلالات حواس دیگر را نیز شامل شوند. معمولاً هر علامت هاله، به‌آرامی ایجاد می‌شود و می‌تواند تا ۶۰ دقیقه ادامه یابد. سالمندان معمولاً مرحله هاله را تجربه نمی‌کنند، اما ممکن است دچار حملات میگرن خاموش (علائم هاله، بدون سردرد) شوند.
3. مرحله حمله (سردرد): حملات در برخی افراد به‌ندرت و در برخی دیگر، تا چند بار در ماه رخ می‌دهند و معمولاً ۴ تا ۷۲ ساعت طول می‌کشند. شدت درد از فردی به فرد دیگر و از حمله‌ای به حمله دیگر متفاوت است. درد می‌تواند از سر، به گردن و شانه‌ها گسترش یابد.
4. مرحله بهبودی (پُست‌دروم): در اکثر افراد، پس‌از اتمام مرحله حمله رخ می‌دهد و تقریباً ۱ تا ۲ روز ادامه می‌یابد.

تفاوت‌های میگرن سالمندان با سایر گروه‌های سنی

در دوران سالمندی، به‌دلیل کاهش تولید هورمون‌هایی که در ایجاد میگرن نقش دارند، شیوع میگرن تا ۴۰ درصد کاهش می‌یابد؛ اما برخی افراد، تازه در دوران سالمندی به میگرن مبتلا می‌شوند. تشخیص و درمان میگرن سالمندان، به چند ‌دلیل دشوار و پیچیده است:

1. شاید آنچه تصور می‌شود سردرد میگرنی است، درواقع سردردِ ثانویه ناشی‌از فوریت‌های پزشکی مانند مننژیت، سرطان و سکته مغزی باشد؛
2. احتمال عوارض و تداخلات داروییِ داروهای معمول میگرن در سالمندان، به‌دلیل مصرف داروهای متعدد بیشتر است. سالمندان مطلقاً نباید خوددرمانی کنند؛
3. احتمال وجود برخی بیماری‌ها مانند فشارخون، افسردگی، مشکلات شناختی و صرع در افراد مبتلا به میگرن بیشتر است؛
4. ممکن است در برخی سالمندان، به‌دلیل استفاده بی‌رویه از مسکّن‌ها، میگرن مزمن شده و به سردرد مداوم و مقاوم به داروی روزانه تبدیل شود.

علائم میگرن سالمندان، تفاوت‌هایی با جوان‌ترها دارد؛ مثلاً اکثر سالمندان، سردرد بدون هاله را تجربه می‌کنند و برخی سالمندان، دچار میگرن خاموش (تجربه علائم هاله، بدون سردرد) می‌شوند. به‌طورکلی، آغاز میگرن و میگرن خاموش در دوران سالمندی مستلزم بررسی‌های بیشتر برای تشخیص سایر عوامل خطرناک احتمالی است.

برخی دیگر از تفاوت‌های علائم میگرن سالمندان با سایر گروه‌های سنی، عبارتند از:

• کاهش شدت درد، حساسیت به نور و صدا و حالت تهوع و استفراغ؛
• افزایش احتمال انتشار درد میگرنی به طرف دیگر سر، گردن و شانه‌ها؛
• وقوع اکثر حملات میگرن در شب یا اوایل صبح.

دلایل رایج ابتلای سالمندان به میگرن

عوامل متعددی در ایجاد میگرن سالمندان نقش دارند؛ ازجمله:

• تغییرات ساختاری و عملکردی مغز:. تغییر نحوه واکنش مغز و انتقال پیام‌های عصبی؛
• تغییرات قلبی-عروقی: تأثیرتغییراتی مثل تصلب شریان، فشارخون و بیماری قلبی بر نحوه خون‌رسانی به مغز؛
• تغییرات هورمونی: ناشی‌از یائسگی و آندروپوز (یائسگی مردانه)؛
• بیماری‌های مزمن متعدد: بیماری‌هایی مانند فشارخون، دیابت و اختلالات خلق‌وخو.

میگرن و یائسگی

میگرن از شکایات رایج دوران یائسگی است. معمولاً حملات میگرن در سال‌های منتهی به یائسگی (خصوصاً اگر رحم برداشته شده باشد)، کمتر، اما شدیدتر می‌شوند. یائسگی به‌دلایل مختلفی می‌تواند باعث میگرن شود:

• اثرگذاری تغییر سطح هورمون‌ها بر پیام‌رسان‌های عصبی مسئول انتقال سیگنال‌های درد؛
• تغییرات رگ‌های خونی مغز، به‌دلیل کاهش سطح استروژن؛
• خستگی و بی‌خوابی ناشی‌از گُرگرفتگی و تعریق شبانه.

عوامل محرّک حملات میگرن

مغز مبتلایان میگرن، دوست‌دار تعادل و ثبات است. هر عامل منفی یا مثبت که تعادل را برهم بزند، می‌تواند محرّک میگرن باشد. معمولاً ۶ تا ۴۸ ساعت پس از قرارگرفتن درمعرض محرک، حمله آغاز شود. محرک‌ها برای هرکسی متفاوتند و باید توسط خودش شناسایی شوند. برخی از محرک‌های رایج حملات میگرن سالمندان، عبارتند از:

عوامل محرک میگرن	نمونه‌ها
فشارهای عاطفی	استرس، اضطراب و هیجان، تنش و شوک، آرامش برای کسی که به استرس عادت دارد
عوامل محیطی	تغییرات شدید آب‌وهوا (سرما و گرما، رطوبت و ارتفاع)		آلودگی صوتی
	دود سیگار و بوهای تند مثل عطر	نور شدید خورشید یا چراغ؛ رقص نور
سبک زندگی	مصرف بیش‌ازحد یا قطع ناگهانی کافئین (قهوه، چای، کولا، شکلات)، الکل و مواد مخدر
	خواب کمتر یا بیشتر از حد معمول	نخوردن یک وعده غذایی
	نوشیدن آب ناکافی	فعالیت بدنی شدید (اگر به آن عادت ندارید)
عوامل فیزیولوژیک	دندان‌قروچه، ضربه به سر، سرفه‌های شدید و طولانی، گرفتگی عضلات گردن و شانه
مواد غذایی	تیرامین (ماده‌ای در شراب قرمز و پنیر)	شیرین‌کننده مصنوعی آسپارتام
	نگهدارنده‌های مواد غذایی (مونوسدیم گلوتامات و نیترات) و نمک زیاد
برخی داروها	گشادکننده عروق، مثل نیتروگلیسیرین	هورمون‌درمانی برای جبران کمبود استروژن

روش‌های پیشگیری از میگرن سالمندان

متأسفانه راهی برای جلوگیری از ابتلای سالمندان به میگرن وجود ندارد؛ اما پیشگیری از بروز حملات میگرن یا مدیریت و کاهش علائم حین حملات، تا حدی ممکن است. در ذیل به بررسی علائم و نشانه‌های میگرن در سالمندان می‌پردازیم:

مرحله حمله میگرنی	علائم
مرحله هشدار	نوسان خلق‌وخو از افسردگی تا شادی		احتباس مایعات در بدن (اِدِم)
	افزایش تشنگی	یبوست		هوس‌های غذایی
	افزایش ادرار	سفتی گردن		خمیازه‌های مکرر
مرحله هاله	اختلالات بصری (دیدن نقاط روشن یا فلاش نور، دید کج و معوج یا تونلی) و ازدست‌دادن بینایی
	وزوز گوش، مشکل در تکلّم، گزگز بازوها یا پاها، ضعف یا بی‌حسی صورت یا یک طرف بدن
مرحله سردرد	مشکلات شناختی، مانند گیجی، اختلال حافظه و تمرکز
	درد ضربان‌دار شدید در یک طرف سر که گاهی به طرف دیگر گسترش می‌یابد
	افزایش شدت درد با کارهایی مثل راه‌رفتن، بالارفتن از پله و خم‌شدن
	تسکین درد با استراحت در محیط خنک و تاریک
	سردرد، حالت تهوع یا استفراغ، حساسیت به نور، صدا و گاهی بو و لمس، تاری دید
مرحله بهبودی	امکان بازگشت درد با حرکت ناگهانی سر		نوسان خلق‌وخو از افسردگی تا شادی
	احساس ضعف و فرسودگی	تداوم حساسیت به نور و صدا			گیجی و سردرگمی

روش‌های تشخیص میگرن سالمندان

متخصص مغز و اعصاب، میگرن را بر اساس سابقه پزشکی، علائم و معاینه فیزیکی و عصبی تشخیص می‌دهد. اگر حملات میگرن جدید و شدید باشند، ابتدا احتمال سردرد ثانویه و سایر بیماری‌ها با استفاده از اِم‌آرآی و سی‌تی‌اسکن (برای تشخیص تومورها، آسیب مغزی، سکته مغزی، خونریزی در مغز، عفونت‌ها و سایر بیماری‌های مغز و اعصاب) بررسی می‌شود. درصورت ردّ این موارد، درمان میگرن سالمندان آغاز می‌شود.

بهترین روش­‌های درمان میگرن سالمندان

متأسفانه، میگرن درمان قطعی ندارد. اقدامات درمانی بر کاهش دفعات حملات و بهبود علائمی مانند سردرد، درطول حمله، متمرکزند. برای درمان سردرد سالمندان، از ترکیب داروها، اصلاح سبک زندگی و درمان‌های خودمراقبتی استفاده می‌شود.

تداخلات و حساسیت‌های دارویی سالمندان، به‌دلیل بیماری‌های مزمن متعدد بیشترند. تغییر عملکرد معده، کلیه و کبد نیز، بر نحوه انتشار، جذب و دفع داروها در بدن تأثیر می‌گذارد. بنابراین، نسبت منافع مصرف داروها به مضرات آن‌ها، در سالمندان تغییر می‌کند.

در ادامه، انواع داروهای میگرن و عوارض احتمالی آن‌ها در طولانی‌مدت و داروهای ایمن‌تر برای درمان میگرن سالمندان ذکر شده‌اند. توجه داشته باشید که درباره عدم مصرف داروهایی که عوارض احتمالی دارند یا مصرف داروهای پیشنهادی، پزشک باید تصمیم بگیرد؛ زیرا حتی مصرف بی‌رویه یک مسکّن ساده، می‌تواند باعث مقاومت به دارو و تشدید میگرن شود.

برای بهبود علائم حاد میگرن، داروها باید به‌محض شروع حمله میگرنی یا حتی پیش‌از آن (با توجه به مرحله اخطار) مصرف شوند تا کارآمد باشند. داروهای رایج عبارتند از:

1. استامینوفن: قابل مصرف و انتخاب اول درمان سردرد سالمندان است. البته درصورت مصرف بلندمدت، به‌دلیل کاهش متابولیسم کبدی، باید تحت نظارت مصرف شود.
2. داروهای مسدودکننده مسیر درد: مانند تریپتان‌ها در سالمندان، قابل مصرفند و انتخاب دوم درمان سردرد سالمندان هستند. البته در افراد مبتلا به مشکلات قلبی-عروقی و فشارخون بالا، باید با احتیاط مصرف شوند.
3. مسکّن‌های مخدّر مانند مورفین: بهتر است در سالمندان، فقط درصورت بی‌اثری سایر داروها در دوز پایین و تحت نظارت جدی مصرف شوند و از مصرف آن‌ها همراه با باربیتورات‌ها خودداری شود. لازم به ذکر است که این داروها باعث گیجی، اختلالات شناختی و یبوست می‌شوند.
4. ضدالتهاب‌های غیراستروئیدی مانند ایبوپروفن و ناپروکسن: این داروها نباید توسط سالمندان مصرف شوند، زیرا احتمال خونریزی و عوارض گوارشی، ناراحتی کلیوی و کبدی و فشارخون را افزایش می‌دهند. تنها آسپرین، با احتیاط و نظارت کامل، برای سالمندان قابل مصرف است.
   توجه داشته باشید که این داروها در افرادی که داروی ضدانعقاد یا ادرارآور یا داروهای فشارخون و اُفت قند خون، استفاده می‌کنند.
5. داروهای منقبض‌کننده عروق مغز: داروهایی مانند ارگوتامین‌ها نباید توسط سالمندان مصرف شوند. و منع مصرف برای افراد مبتلا به بیماری عروق کرونر، فشارخون بالا یا بیماری کلیوی یا کبدی دارد.

بیشتر بخوانید: درمان یبوست سالمندان

داروهای پیشگیرانه، وقتی تجویز می‌شوند که فرد، چند بار در ماه دچار حمله شود. بهتر است این داروها از دوزهای کم آغاز شوند. عوارض این داروها در سالمندان، بیشتر و اثربخشی آن‌ها محدود است و مانع همه حملات نمی‌شوند. برخی از این داروها عبارتند از:

1. داروی ضدصرع توپیرامات، در سالمندان قابل مصرف و از گزینه‌های اول پیشگیری میگرن است. این دارو در سالمندان، به‌خوبی تحمل می‌شود. بهتر است سدیم والپروات، با احتیاط مصرف شود، زیرا احتمال اختلال در عملکرد کبد، سرکوب مغز استخوان، کاهش تراکم مغز استخوان، روان‌آشفتگی و لرزش را افزایش می‌دهد. می‌توان به‌جای آن از گاباپنتین استفاده کرد که این عوارض جانبی را ندارد.
2. داروهای کاهش فشارخون مسدودکننده بتا مانند پروپرانولول در سالمندان، قابل مصرف و از گزینه‌های اول پیشگیری میگرن است. البته استفاده از آن، باعث احتمال کاهش ضربان‌قلب و فشارخون، نارسایی‌احتقانی‌قلب، سرگیجه، مشکلات تنفسی و تشدید افسردگی می‌شود.
3. داروهای مسدودکننده کانال کلسیم، گزینه دوم پیشگیری میگرن سالمندان است؛ اما بهتر است مصرف نشود، زیرا سالمندان بیشتر مستعد ابتلابه عوارض احتمالی این داروها (پارکینسون و افسردگی) هستند. گاهی این داروها اثر معکوس دارند و میگرن را تشدید می‌کنند. به‌جای آن می‌توان از کاندسارتان استفاده کرد که عوارض جانبی کمتری دارد.
4. داروی ضدافسردگی سه‌حلقه‌ای آمی‌تریپتیلین، بهتر است در سالمندان مصرف نشود؛ زیرا باعث افزایش احتمال اُفت فشارخون، احتباس ادرار، گیجی و تاری دید می‌شود؛ اما نورتریپتیلین با احتیاط قابل مصرف است. این داروها نباید توسط مبتلایان ریتم قلب نامنظم و آب‌سیاه استفاده شود و می‌توان به‌جای آن‌ها از ونلافاکسین استفاده کرد.
5. بر اساس تحقیقات، ممانتین که برای درمان آلزایمر به‌کار می‌رود، به پیشگیری از حملات میگرن کمک می‌کند.

برای مدیریت بهتر میگرن و بیماری‌های همراه، می‌توان درصورت ابتلای سالمندان به صرع، فشارخون، افسردگی و اختلالات شناختی، برای پیشگیری از حملات میگرن، به‌ترتیب، از توپیرامات، پروپرانولول، نورتریپتیلین و ممانتین استفاده کرد.

برخی از داروهای جدید برای درمان میگرن سالمندان که هنوز در بازار ایران موجود نیستند، عبارتند از:

• دیتان‌ها (لاسمیدیتان) بر یک گیرنده سروتونین مسئول سردرد اثر می‌کنند و عوارض تریپتان‌ها را ندارند؛
• ژِپانت‌ها آنتاگونیست گیرنده پپتید هستند. هم برای بهبود علائم و هم برای پیشگیری از میگرن به‌کار می‌روند؛
• آنتی‌بادی‌های مونوکلونال (تزریقی) پپتید را مسدود می‌کنند. ادعا می‌شود که هیچگونه عوارضی ندارند.

شیوه‌های جدید درمان میگرن، عبارتند از:

• تزریق بوتاکس: برای افرادی که حداقل ۱۵ روز در ماه سردرد دارند و روش‌های پیشگیری برایشان مؤثر نبوده، ۳۱ تزریق به نواحی عضلانی صورت، سر و گردن انجام می‌شود که اثر آن تا ۱۲ هفته ماندگار است؛
• بلاک عصب: تزریق بی‌حس‌کننده موضعی مانند لیدوکائین به اطراف عصب (در قاعده جمجمه، بین ابروها یا شقیقه) برای توقف ارسال سیگنال درد. معمولاً ۱۵ دقیقه بعد از تزریق، درد بهبود می‌یابد و اثر آن تا چند هفته باقی می‌ماند؛
• دستگاه تعدیل عصبی (در ایران به دستگاه ضدمیگرن مشهور است): برای بهبود علائم یا پیشگیری از حملات، دستگاه روی قسمت‌های مختلف بدن بسته می‌شود و با ارسال تکانه‌های الکتریکی یا مغناطیسی، مناطقی از مغز و سیستم عصبی را که درگیر فرآیند میگرن هستند، تحریک می‌کند.

آیا راهکار‌های خانگی می‌توانند به درمان میگرن سالمندان کمک کنند؟

اقدامات خودمراقبتی، نقش مهمی در درمان میگرن سالمندان دارند. اقداماتی که باید به‌محض آغاز حمله انجام شوند، عبارتند از:

• استراحت در اتاق ساکت، خنک و تاریک؛
• قراردادن کیسه یخ پیچیده شده در حوله، روی پیشانی؛
• قراردادن حوله گرم روی عضلات گردن، برای رفع انقباض عضلانی؛
• نوشیدن آب زیاد؛
• نوشیدن مقدار کمی قهوه.

برای پیشگیری از حملات میگرن، اقدامات زیر را انجام دهید:

• یادداشت هرآنچه به حملات میگرنی شما مربوط می‌شود، کمک می‌کند تا محرّک‌های حملات میگرن خود و داروهای مؤثر را شناسایی کنید؛
• از محرک‌های رایج و محرک‌هایی که خودتان شناسایی کرده‌اید، اجتناب کنید؛
• هرگز خوددرمانی نکنید! هر دارویی، حتی استامینوفن، باید با تجویز پزشک مصرف شود.

تاثیر سبک زندگی سالم بر درمان سردرد سالمندان

تغییرات سبک زندگی سالمندان، مانند خانه‌نشینی پس‌از بازنشستگی، اجتناب از فعالیت‌های اجتماعی و کم‌تحرکی، نقش مهمی در بروز حملات میگرن دارند. بنابراین اصلاح سبک زندگی، می‌تواند به درمان میگرن سالمندان کمک کند.

نقش خواب در درمان میگرن سالمندان

خواب خوب، نقش مهمی در آرام‌سازی اعصاب درگیر در میگرن، بهبود درد و کاهش احتمال حملات میگرن دارد.

• اختلالات خواب را درمان کنید؛
• برنامه منظمی برای خوابیدن داشته باشید؛
• بیشتر یا کمتر از حدمعمول نخوابید؛
• درطول روز چُرت نزنید؛
• در اواخر شب، غذای سنگین یا نوشیدنی (خصوصاً قهوه یا الکل) نخورید، ورزش نکنید، سیگار نکشید و به صفحه نمایش نگاه نکنید؛
• قبل از خواب، با حمام گرم یا موسیقی خود را آرام کنید؛
• در جای خنک، ساکت و تاریک بخوابید.

نقش ورزش در درمان سردرد سالمندان

مواد شیمیایی که درطول ورزش آزاد می‌شوند، سیگنال‌های درد را مسدود می‌کنند و اضطراب، افسردگی و اضافه‌وزن را که همگی در ایجاد میگرن نقش دارند، کاهش می‌دهند.

• به‌طور منظم ورزش کنید. ورزش‌های سبک مانند پیاده‌روی، شنا و نرمش‌های هوازی عالی هستند؛
• ورزش مناسب را با مشورت پزشک انتخاب کنید؛
• مراقب باشید! ورزش سنگین محرک حملات میگرن است.

نقش مدیریت استرس در درمان سردرد سالمندان

استرس باعث افزایش تنش در عضلات سر و گردن و متعاقباً، حملات میگرن می‌شود.

• همواره مثبت‌اندیش و آرام باشید؛
• از روش‌های مدیریت استرس، مانند تکنیک‌های تن‌آرامی، یوگا، مدیتیشن و موسیقی، برای آرام‌کردن خود استفاده کنید.

نقش تغذیه مناسب در درمان میگرن سالمندان

مدیریت تغذیه و اصلاح رژیم غذایی، نقش مهمی در درمان سردرد سالمندان دارند.

• آب و مایعات فراوان بنوشید؛
• برنامه منظم غذایی داشته باشید و وعده‌های غذایی را حذف نکنید؛
• قند خون خود را ثابت نگه دارید؛
• رژیم غذایی سالم، غنی‌از فیبر (میوه، سبزیجات، غلات کامل) و متعادل داشته باشید؛
• غذاهای غنی از منیزیم (سبزیجات برگدار تیره، آووکادو، موز)؛ ویتامین B2 (گوشت و مرغ بدون چربی، جگر، تخم مرغ، بادام، اسفناج) و امگا۳ (حبوبات، مغزها و دانه‌ها) بخورید. ماهی‌های چرب، تمام این مواد مُغذّی را دارند؛
• از مصرف غذاهای پرنمک و فرآوری شده خودداری کنید.

طب مکمل و جایگزین برای درمان سردرد سالمندان

می‌توان با استفاده از درمان‌های مکمل ذیل، دردهای میگرنی را کاهش داد:

• بیوفیدبک: با استفادهاز تجهیزات خاص، نحوه تشخیص و کنترل برخی واکنش‌های فیزیکی مرتبط با استرس که می‌توانند در بروز میگرن نقش داشته باشند، مانند تنش عضلانی آموزش داده می‌شود.
• طب سوزنی
• رفتاردرمانی شناختی: نحوه اثرگذاری رفتار و افکار فرد بر ادراک درد و چگونگی جایگزین‌کردن رفتار و افکار منفی با رفتار و افکار مثبت را آموزش می‌دهد.
• تکنیک‌های مدیریت استرس: مدیتیشن، یوگا و تکنیک‌های تن‌آرامی، می‌توانند استرس را کاهش دهند.
• استفاده از گیاهان دارویی: برخی گیاهان دارویی مانند بابونه چشم‌گاوی، باباآدم جنگلی، اسطوخودوس و سنبل‌الطیب، می‌توانند به بهبود میگرن کمک کنند؛ اما ممکن است در سالمندان، باعث ایجاد عوارض و تداخلات دارویی شوند و باید با مشورت پزشک معالج و متخصص طب سنتی مصرف شوند.
• استفاده از مکمل‌ها‌: بر اساس برخی مطالعات، مصرف ویتامین B2 در دوزهای بالا و کُوآنزیم کیو۱۰ می‌تواند دفعات و شدت حملات میگرنی را کاهش دهد. برخی مطالعات نیز، مصرف منیزیم را برای درمان دردهای میگرنی مؤثر دانسته‌اند.

چه زمانی به پزشک مراجعه کنیم؟

اگر هنگام حمله میگرن، علائم ذیل مشاهده شوند و با مصرف مسکّن‌های معمول بهبود نیابند، بهتر است به پزشک متخصص مغز و اعصاب مراجعه شود:

• خستگی؛
• ضعف شدید در پاها و بازوها؛
• کج‌شدن دهان؛
• مشکل در تکلّم؛
• اختلال بینایی؛
• همراهی میگرن با بیماری‌هایی مثل دیابت یا فشارخون.

در شرایط ذیل، ممکن است سردرد نشانه مشکل جدی‌تری مثل سکته مغزی باشد و لازم است فوراً به مراکز درمانی مراجعه شود:

• سردرد ناگهانی و شدید، بدون سابقه قبلی؛
• نخستین حمله میگرن، پس‌از ۵۰ سالگی؛
• افزایش شدت و مدت حملات؛
• همراهی سردرد با تب، سرگیجه و استفراغ.

خدمات پناه

بروز ناگهانی دردهای شدید میگرنی در سالمندان، یک وضعیت اورژانسی و مستلزم مراجعه به مراکز درمانی است. اگر درد، ناگهانی و شدید نباشد و سالمند از قبل سابقه حملات میگرنی داشته باشد، استفاده خودسرانه از داروهای مُسکّن، به‌دلیل تداخلات دارویی، عوارض داروها برای سالمندان، بیماری‌های مزمن و مشکلاتی مانند فشارخون و امکان ایجاد مقاومت دارویی، به‌هیچ‌وجه توصیه نمی‌شود.

شما می‌توانید با ثبت‌نام در سایت پناه و پُرکردن فرم تاریخچه پزشکی بیمار، از خدمات ویزیت آنلاین یا ویزیت در منزل توسط پزشک، برای شناسایی و درمان بیماری‌های زمینه‌ای و تجویز دارو برای تسکین دردهای میگرنی سالمندان استفاده کنید. رفتاردرمانی و درمان اختلالات خواب نیز برای جلوگیری از تکرار حملات میگرن مفید هستند.

یکی دیگر از شیوه‌های درمان میگرن، روش بیوفیدبک (یکی از اقدامات فیزیوتراپی) است. همچنین، ورزش منظم؛ اما حساب‌شده، نقش مهمی در جلوگیری از تکرار حملات میگرن دارد. متخصصان فیزیوتراپی و حرکات اصلاحی پناه، می‌توانند با مراجعه به منزل سالمند، برنامه ورزشی مناسب او را تنظیم کنند. امکان دریافت رژیم غذایی مناسب برای بهبود عملکرد مغز و اعصاب و پیشگیری از تکرار حملات میگرنی نیز از طریق ویزیت آنلاین توسط متخصص تغذیه فراهم شده است.

سخن پایانی

مدیریت و درمان میگرن سالمندان، اغلب به‌دلیل ابتلا به بیماری‌های مزمن و مصرف داروهای متعدد پیچیده‌تر است؛ اما غیرممکن نیست. بنابراین، نباید اجازه دهیم که یک فرد سالمند، با رنج سردردهای شدید میگرنی دست‌وپنجه نرم کند. در این مقاله، عوامل و علائم میگرن در سالمندان را بررسی کردیم و به بیان روش‌های مدیریت و درمان سردرد سالمندان پرداختیم.

منبع +++