وسایل و تجهیزات مراقبت از سالمندان در منزل که باید داشته باشید
تجهیزات مراقبت از سالمندان در منزل، از مهم‌ترین ملزومات زندگی مستقل سالمندان و همچنین، مراقبت مؤثر خانگی از این عزیزان است. تجهیزاتی مانند وسایل کمکی حرکتی، دستگاه‌های پایش سلامت، تجهیزات ایمنی و وسایل بهداشتی، نه‌تنها ایمنی و راحتی سالمندان را افزایش می‌دهند، بلکه از بروز مشکلاتی مانند زمین‌خوردن، زخم بستر و ناتوانی در انجام کارهای روزمره نیز جلوگیری می‌کنند و نقش مهمی در بهبود کیفیت زندگی سالمندان دارند. در این مقاله به بررسی ضرورت و اهمیت استفاده از تجهیزات مراقبتی می‌پردازیم و ضروری‌ترین و پرکاربردترین تجهیزات پزشکی و مراقبتی موردنیاز سالمندان را که میتوانند کیفیت زندگی را هم برای مراقبین و هم برای عزیزان سالمندشان بهبود بخشند، معرفی می‌کنیم. با ما همراه باشید!
تجهیزات مراقبت از سالمندان چیست؟
در دوران سالمندی، توانایی‌های عملکردی افراد تغییر می‌کند و ممکن است سالمندان به‌دلایل مختلفی مانند تغییرات فیزیولوژیک یا بیماری‌های مزمن، دچار مشکلات حرکتی، ضعف عضلانی یا اختلال حواس پنجگانه شوند و درنتیجه، انجام کارهای روزمره برایشان دشوار شود. تجهیزات مراقبتی، مجموعه‌ای از وسایل و ابزارها هستند که درکنار فراهم کردن ایمنی و آسایش، به سالمندان کمک می‌کنند تا با وجود این تغییرات، استقلال خود را تا حد ممکن حفظ کنند و فعالیت‌های روزانه مانند غذاخوردن، خوابیدن و نظافت شخصی را راحت‌تر انجام دهند. این امر موجب حفظ کرامت انسانی و افزایش کیفیت زندگی سالمندان می‌شود.
برای سالمندانی که قادر به انجام امور شخصی خود هستند، استفاده از تجهیزات مراقبتی، احساس امنیت بیشتری فراهم کرده و اضطراب ناشی از ناتوانی یا وابستگی به دیگران را کاهش می‌دهد. اما سالمندان دچار ناتوانی شدید، بدون برخی تجهیزات مراقبتی مانند ویلچر و توالت‌های سیار، حتی با کمک مراقبان حرفهای قادر به رفع نیازهای خود نخواهند بود.
تجهیزات مراقبتی به مراقبان اجازه می‌دهند تا علاوه‌بر مراقبت مؤثرتر، فشار روانی و جسمانی کمتری را متحمل شوند. به‌عنوان مثال، استفاده از وسایل کمکی برای جابه‌جایی و حرکت سالمندان ناتوان، هم احتمال آسیبدیدگی سالمند و هم فشار فیزیکی وارده بر مراقبین را کاهش می‌دهد.
ضرورت استفاده از تجهیزات مراقبت از سالمندان در منزل
بسیاری از سالمندان با وجود بیماری و کاهش توانایی‌های عملکردی، ترجیح می‌دهند در خانه خود یا درکنار عزیزانشان زندگی کنند. این کار علاوه‌بر آسایش و آرامش سالمندان، از بسیاری مشکلات ناشی‌از زندگی در خانه سالمندان (مانند بیماری‌های مُسری و افسردگی) جلوگیری می‌کند.
براساس تحقیقات، سالمندانی که در محیط آشنای خانه زندگی می‌کنند، از سلامت روحی-روانی و جسمی بیشتری برخوردارند و هزینه‌های مراقبت از آن‌ها نیز کمتر است.
اما حفظ کیفیت زندگی سالمندان، مستلزم درنظرداشتن کلیه مسائل مربوط به ایمنی و آسایش آنان است. استفاده از تجهیزات مراقبتی متناسب با وضعیت جسمی و توانایی‌های حرکتی و عملکردی سالمندان، می‌تواند کیفیت زندگی این عزیزان را تا حد زیادی افزایش دهد و آرامش خاطر را برای اعضای خانواده و مراقبین فراهم کند.
مزایای استفاده از وسایل کمکی سالمندان در منزل
برخی از مهم‌ترین مزایای استفاده از تجهیزات مراقبت از سالمندان، عبارتند از:
- افزایش تحرک و بهبود زندگی اجتماعی: بی‌تحرکی، عامل ایجاد یا تشدید اضافه‌وزن و بسیاری از بیماری‌های مزمن سالمندان است. استفاده از وسایل کمک حرکتی، می‌تواند به سالمندان کمک کند تا تحرک بیشتر و حضور پررنگ‌تری در اجتماع داشته باشند؛
- افزایش ایمنی و جلوگیری از زمین‌خوردن: استفاده از وسایل کمکی مانند واکر و عصا و ابزارهایی مانند دستگیره‌های کمکی، کفپوشهای ضدلغزش و زنگ هشدار، خطر زمین‌خوردن و آسیبدیدگی سالمندان را کاهش می‌دهد؛
- افزایش استقلال سالمندان و کاهش فشار بر مراقبین: تجهیزاتی مانند ویلچر، بالابر و تخت‌های مخصوص با آسان‌ترکردن انجام فعالیت‌های روزمره سالمندان، نیاز به کمک دائمی اعضای خانواده و مراقبین را کاهش می‌دهند؛
- بهبود سلامت روحی-روانی و جسمی: سالمندانی که با کمک تجهیزات مراقبتی در خانه خود زندگی می‌کنند، احساس امنیت، آرامش و شادی بیشتری دارند؛
- مدیریت بهتر بیماری‌ها و کاهش هزینه‌های درمانی: استفاده از تجهیزات پزشکی در خانه، نیاز به مراجعه مکرر به بیمارستان و درنتیجه، هزینه‌های درمانی را کاهش می‌دهد.
انواع تجهیزات مراقبت از سالمندان در منزل
تجهیزات مراقبتی، انواع مختلفی دارند که برخی از آن‌ها عبارتند از:
- تجهیزات پزشکی: مثل دستگاه‌های سنجش فشارخون و قند خون، پالس اکسیمتر (دستگاه سنجش میزان اکسیژن خون)؛
- وسایل کمکی حرکتی: مانند عصا، واکر، ویلچر و ابزار جابه‌جایی سالمند از تخت و صندلی؛
- وسایل کمکی برای اتاق خواب: مانند تخت‌های قابل تنظیم و تشک مواج؛
- وسایل کمکی برای دستشویی: نظیر صندلی‌های توالت با تکیه‌گاه و دسته‌های کمکی؛
- محصولات بهداشتی: نظیر پوشک‌های مخصوص سالمندان و لوسیون‌های ضدخشکی پوست.
انواع تجهیزات پزشکی مراقبت از سالمندان در منزل
تجهیزات پزشکی نقشی حیاتی در کنترل و مدیریت بیماری‌ها و مشکلات مزمن سلامتی، مانند دیابت و فشارخون ایفا می‌کنند. برخی از ضروری‌ترین و پرکاربردترین این تجهیزات، عبارتند از:
- دستگاه‌های پایش سلامت: این دستگاه‌ها که کار با آن‌ها بسیار ساده است، با ایجاد امکان سنجش شاخص‌های حیاتی سلامت (فشارخون، قند خون، میزان اکسیژن خون و حرارت بدن) به سالمندان و مراقبین در مدیریت و کنترل مشکلات سلامتی کمک می‌کنند.
- دستگاه سنجش قند خون: برای سالمندان مبتلابه دیابت یا سالمندانی که درمعرض خطر اُفت قند خون هستند، بسیار حیاتی است. این دستگاه‌ها سطح قند خون را اندازه‌گیری کرده و امکان اقدام به‌موقع برای اصلاح رژیم غذایی یا مصرف دارو را فراهم می‌کنند.
- دستگاه سنجش فشارخون: فشارخون بالا به‌معنای افزایش تلاش قلب برای پمپاژ خون است که می‌تواند باعث مشکل قلبی شود. اُفت فشارخون نیز خطر زمین‌خوردن را افزایش می‌دهد. سنجش منظم فشارخون سالمندان، می‌تواند به مدیریت مؤثر این مشکلات کمک کند.
- دستگاه سنجش میزان اکسیژن خون: برای اندازه‌گیری سطح اکسیژن خون و ضربان قلب. این دستگاه برای سالمندان مبتلا به آسم و سایر مشکلات تنفسی حائز اهمیت است.
- دستگاه سنجش دمای بدن: برای اندازه‌گیری درجه حرارت بدن سالمندان هنگام بیماری لازم است. تب بالا برای سالمندان خطرناک است و می‌تواند منجربه آسیب‌های جبران‌ناپذیر شود.
- ابزار و تجهیزات مراقبت از سالمندان در منزل برای مدیریت مصرف دارو: به تسهیل مصرف داروها، مدیریت بهتر بیماری‌ها و ارتقاء سلامتی سالمندان کمک می‌کنند.
- نبولایزر یا ریزپاش: برای سالمندان مبتلابه بیماری‌های تنفسی مانند آسم و برونشیت که بیمار قادر به استفاده از اسپری نباشد یا نیاز به دوزهای بالاتری از دارو داشته باشد، ضروری است و داروهای مایع را به بخار یا ذرات ریزی تبدیل می‌کند که میتوانند ازطریق استنشاق به قسمت‌های مختلف دستگاه تنفسی برسند؛
- جعبه‌های نظم‌دهنده یا دستگاه‌های دیجیتال دارویار: زمان و دوز تجویزشده مصرف دارو را به سالمندان یادآوری می‌کنند؛
- دستگاه‌های هشدار اضطراری: در مواقع اضطراری مانند زمین‌خوردن یا احساس درد در قفسه سینه، امکان اطلاع‌رسانی به نزدیکان و مراقبان را برای سالمند فراهم می‌کنند. وجود جی‌پی‌اِس روی این دستگاه‌ها می‌تواند مراقبین و نزدیکان را از تغییر غیرعادی (مثل خروج سالمندان دچار آلزایمر از منزل و سرگردانی آن‌ها) یا عدم تغییر طولانی‌مدت مکان سالمندان (مثلاً به‌دلیل زمین‌خوردن و ناتوانی از برخاستن) مطلع کند.
انواع وسایل کمکی حرکتی
حفظ تحرک نقش مهمی در حفظ و ارتقاء سلامتی سالمندان دارد. اما محدودیت حرکتی بر توانایی فرد برای انجام فعالیت‌های روزانه و شرکت در تعاملات اجتماعی تأثیر می‌گذارد. استفاده از تجهیزات کمکی حرکتی مناسب، می‌تواند به حفظ تعادل، افزایش ایمنی و راحت‌ترکردن حرکت کمک کند و باعث بازیابی استقلال، تقویت اعتماد به‌نفس و فعال‌ترشدن سالمندان در زندگی فردی و اجتماعی و درنتیجه، افزایش کیفیت زندگی این عزیزان شود. برخی از مهم‌ترین وسایل کمک حرکتی، عبارتند از:
- وسایل کمکی برای راه‌رفتن: به افراد دارای ناتوانی حرکتی یا آسیبدیدگی کمک می‌کنند تا بهتر راه بروند و به فعالیت‌های روزمره بپردازند. انواع وسایل کمکی برای راه‌رفتن، عبارتند از:
- عصای سنتی: ساده‌ترین و رایج‌ترین وسیله کمکی برای راه‌رفتن، در انواع چوبی استاندارد، آلومینیومی قابل تنظیم، چهارپایه، تاشو و صندلی‌شو موجود است و شکل دسته آن می‌تواند بسیار متنوع باشد. سالمندانی که به اختلال تعادل، بی‌ثباتی، درد یا ضعف عضلانی مبتلا هستند، میتوانند با استفاده از عصا خطر زمین‌خوردن، فشار وارده بر مفاصل پایین‌تنه و خستگی عضلانی هنگام راه‌رفتن را کاهش دهند. لازم است سالمندان نابینا از عصای مخصوص نابینایان استفاده کنند.
- کراچ یا عصای طبی: این وسیله برای استفاده موقت توسط سالمندان آسیب‌دیده و سالمندانی که لازم است وزن بدن را از پایین‌تنه به بالاتنه منتقل کنند، تجویز می‌شود. انواع آن عبارتند از: عصای زیربغل، عصای مچی (برای استفاده طولانی‌مدت‌تر) و عصای پلتفرمی یا آرنجی که پشتیبانی بیشتری نسبت به دو مدل قبل فراهم می‌کند. همه انواع کراچ براساس وضعیت بدنی سالمندان، قابل تنظیم و دارای انواع تاشو یا چهارپایه است.
- واکر: کمک می‌کند تا فرد بدون استفاده از دو عصا یا کراچ، تعادل خود را حفظ کند، راه برود و بار بخشی از وزن بدن خود را حین گام‌برداشتن از پایین‌تنه به بازوهای خود منتقل کند. واکر دارای انواع استاندارد، تاشو، چرخ‌دار و چهارچرخ (رولاتور) است و می‌تواند به صندلی یا سبد خرید مجهز باشد. برای سالمندانی که جراحی تعویض کامل مفصل زانو یا ران انجام داده‌اند یا عدم تعادل و بی‌ثباتی شدید دارند، واکر ثابت و بدون چرخ مناسب‌تر است.
سالمندانی که ثبات بیشتری دارند و عادت ندارند هنگام راه رفتن، به‌سمت جلو خم شوند (یعنی وزن خود را روی واکر نمی‌اندازند)، میتوانند با استفاده از واکرهای چرخ‌دار، سرعت راه‌رفتن و استقلال خود را افزایش داده و فعالیت‌های روزمره را راحت‌تر انجام دهند.
- وسایل کمکی برای جابه‌جایی: این تجهیزات مراقبت از سالمندان در منزل، برای جابه‌جایی سالمندان فاقد توانایی حرکتی، توسط خود سالمند یا مراقبین او مورد استفاده قرار می‌گیرند:
- ویلچر: برای سالمندانی که قادر به راه‌رفتن نیستند یا راه‌رفتن برایشان بسیار سخت است (سالمندان دچار فلج، مشکلات اسکلتی-عضلانی، شکستگی و آسیب اندام تحتانی، قطع عضو، مشکلات عصبی و مشکلات تعادلی شدید) و نمی‌توانند مسافت‌های طولانی راه بروند، ضروری است. ویلچرها در انواع مختلف دستی (معمولی)، برقی، تاشو، پله‌نورد و ویلچر مخصوص حمام موجودند؛
- اسکوتر برقی: امکان انجام کارهای روزمره داخل خانه، تردد در مکان‌های عمومی، خرید و حضور فعال‌تر در جامعه را برای سالمندان دچار ناتوانی حرکتی فراهم می‌کند؛
- صندلی بالابر (بلندکننده): نوعی صندلی راحتی که مکانیسم موتوری متصل به آن، کل صندلی را از پایه بالا میبرد تا سالمند را از حالت نشسته به ایستاده (و گاهی خوابیده) جابه‌جا کند. سالمندان مبتلا به روماتیسم، نوروپاتی، آرتروز، مشکلات تعادلی، فلج مغزی و سالمندانی که درحال گذراندن دوران نقاهت پس‌از جراحی هستند، میتوانند از این نوع صندلی برای کاهش خطر زمین‌خوردن هنگام برخاستن از تخت یا صندلی بهره‌مند شوند.
- صندلی پله‌رو: این نوع صندلی بالابر، برای مراقبت از سالمندان ساکن در خانه‌هایی که پله دارند، بسیار مفید است و راحتی و ایمنی لازم را برایشان فراهم می‌کند.
- صندلی جابه‌جایی: ابزاری برای جابه‌جایی راحت‌تر سالمند، بدون واردکردن فشار اضافی بر اعضای بدن او و مراقبین است.
- دستگاه انتقال یا بالابر بیمار: گاهی برای مراقبت از افراد سالخورده یا به‌شدت ناتوان، ضرورت دارد و به جابه‌جایی راحت و ایمن آن‌ها بین ویلچر، صندلی، تخت، ماشین، وان حمام یا توالت کمک می‌کند.
انواع وسایل کمکی برای اتاق خواب
سالمندان، زمان زیادی از شبانه‌روز را در اتاق خواب سپری می‌کنند و توجه به آسایش و راحتی اتاق خواب، نقش مهمی در کیفیت خواب و حفظ سلامتی آن‌ها دارد. برخی از تجهیزات مراقبت از سالمندان در منزل که میتوانند به ایجاد محیطی امن و آرام در اتاق خواب کمک کنند، عبارتند از:
- تخت قابل‌تنظیم: ارتفاع این تخت‌ها و وضعیت قرارگیری تشک، براساس نیازهای سالمند قابل تنظیم است و باعث افزایش راحتی می‌شود. این تخت‌ها از گزینه‌های مختلفی، چون تشک، اندازه، محفظه لگن‌گذاری و ویژگی‌های قابل‌تغییر برخوردارند.
- تشک مواج: نشستن یا درازکشیدن طولانی‌مدت در یک موقعیت، می‌تواند به پوست نقاطی از بدن که تحت فشار یا اصطکاک مداوم قرار دارند، آسیب برساند و باعث زخم بستر شود. زخم بستر می‌تواند بسیار خطرناک باشد، زیرا ممکن است عفونت ازطریق آن به سایر نقاط پوست، خون، مفاصل و استخوان‌ها سرایت کند و بسیار دردناک شود. تشک مواج با توزیع یکنواخت وزن بدن از زخم بستر جلوگیری می‌کند.
- میز کنار تخت (میز روتختی): دارای پایه و چرخ‌های قفل‌شونده‌ای است که میتوانند زیر تخت قرار بگیرند. رویه قابل‌تنظیم میز روی تخت قرار گرفته و سطح پایداری برای غذاخوردن، مطالعه، کار با تبلت و گوشی یا نگهداری وسایل موردنیاز مانند عینک و داروها ایجاد می‌کند.
- میله محافظ کنار تخت: برای سالمندانی که با خطر افتادن از روی تخت یا زمین‌خوردن هنگام خروج از تخت مواجهند، ضروری است. اغلب سالمندان دارای ناتوانی حرکتی میتوانند با گرفتن این میله‌ها بدون کمک مراقبین از تخت خارج شوند.
- توالت فرنگی سیار: برای سالمندانی که دچار بی‌اختیاری هستند یا به‌دلیل اختلالات حرکتی، رسیدن به دستشویی برایشان سخت است.
- ملحفه و لباس خواب نرم: بهتر است از جنس الیاف طبیعی باشد تا مانع از تحریک پوست سالمندان شود.
- نورپردازی متناسب با ساعات شب و روز: درطول روز، نور محیط باید برای فعالیت‌هایی مانند مطالعه کافی باشد. بهتر است درطول شب از چراغ خواب کم‌نور استفاده شود تا هم نور اضافی مانع خواب آرام سالمند نشود و هم درصورت نیاز به استفاده از دستشویی، از زمین‌خوردن سالمند جلوگیری شود.
بیشتر بخوانید: اصول مراقبت از سالمندان
انواع وسایل کمکی برای دستشویی سالمندان
یکی از چالش‌های سالمندان، استفاده از سرویس بهداشتی و حمام است. تجهیزات مراقبت از سالمندان در منزل میتوانند به آن‌ها کمک کنند تا با ایمنی و راحتی بیشتری نظافت شخصی روزانه را انجام دهند. این تجهیزات، خطر زمین‌خوردن سالمندان را تا حد زیادی کاهش می‌دهند.
- ارتفاعدهنده نشیمنگاه توالت: نشستن و برخاستن از روی توالت فرنگی استاندارد برای سالمندانی که دچار درد و خشکی مفاصل زانو و لگن یا سایر اختلالات حرکتی هستند، دشوار است. سالمندانی که امکان نصب توالت فرنگی مرتفع‌تر را ندارند، میتوانند با قراردادن فوم‌های پلاستیکی مخصوص (دارای انواع دسته‌دار و بدون دسته)، صندلی سیار توالت یا ویلچر مخصوص سرویس بهداشتی روی نشیمنگاه توالت، ارتفاع آن را افزایش دهند.
- توالت فرنگی سیار: این وسیله می‌تواند برای سالمندانی که به توالت فرنگی دسترسی ندارند، روی توالت ایرانی قرار بگیرد یا برای افزایش ارتفاع توالت فرنگی استاندارد موجود استفاده شود. همچنین، می‌تواند به‌همراه لگن، برای آسایش بیشتر کنار تخت سالمندان ناتوان یا بیمار قرار بگیرد یا هنگام سفر، همراه سالمند باشد.
- ویلچر مخصوص سرویس بهداشتی: این نوع ویلچر، می‌تواند روی توالت فرنگی یا ایرانی یا لگن قرار بگیرد و قفل شود و برای سالمندان معلول یا دچار ناتوانی حرکتی، بسیار مفید است.
- صندلی روشویی و حمام: این صندلی‌های مخصوص میتوانند در نزدیکی دوش یا روشویی قرار بگیرند تا سالمند، هنگام استفاده از توالت و حمام، برای رفع خستگی روی آن‌ها بنشیند.
- دستگیره کمکی: به دیوار یا زمین اطراف توالت، روشویی، فضای دوش و وان حمام نصب می‌شود تا به سالمندان برای استفاده راحت‌تر از حمام و توالت کمک کند. لازم است هنگام نصب، به ارتفاع متناسب با نیازهای سالمند توجه شود.
- کفپوش ضدلغزش: در کف حمام، دستشویی و داخل وان برای جلوگیری از سُرخوردن و زمین‌خوردن سالمندان استفاده می‌شود.
- دمپایی ضدلغزش: برای جلوگیری از سُرخوردن روی سرامیک مناسب است.
انواع محصولات بهداشتی موردنیاز برای مراقبت از سالمندان در منزل
محصولات بهداشتی هم ازجمله تجهیزات مراقبت از سالمندان در منزل محسوب می‌شوند و اهمیت زیادی در حفظ سلامتی و آسایش سالمندان دارند. مهم‌ترین این محصولات، عبارتند از:
- پوشک بزرگسالان: برای سالمندانی که دچار بی‌اختیاری ادرار یا مدفوع هستند؛
- زیرانداز بهداشتی: برای محافظت از تخت و ملحفه در برابر آلودگی؛
- دستمال مرطوب: برای تمیزکردن پوست سالمندان، به‌ویژه هنگام تعویض پوشک؛
- لوسیون و کرم‌های مرطوب‌کننده: برای جلوگیری از خشکی و خارش پوست سالمندان (خصوصاً در مناطقی که به ادرار و مدفوع آلوده شده و بیشتر شسته می‌شوند، به‌ویژه بعد از حمام)؛
- مسواک نرم و خمیردندان ملایم: برای جلوگیری از آسیب به لثه‌ها و ایجاد زخم‌های دهانی؛
- شامپو و صابون‌های ملایم: برای جلوگیری از خشکی و تحریک پوست سالمندان؛
- لیف و حوله نرم و ترجیحاً از الیاف طبیعی: برای جلوگیری از تحریک پوست سالمندان.
سایر تجهیزات مراقبت از سالمندان
سایر وسایلی که وجود آن‌ها برای مراقبت مؤثر از سالمندان و حفظ ایمنی و آسایش این عزیزان در منزل ضرورت دارد، عبارتند از:
- عینک و ذره‌بین، درصورت وجود اختلالات بینایی؛
- سمعک مناسب، درصورت وجود اختلالات شنوایی؛
- ابزار ارتباطی مناسب (مثلاً گوشی و تبلت با حروف و ارقام درشت)؛
- ابزار سرگرمی مناسب (مثلاً کتاب، مجله و بازی‌های فکری)؛
- فرش‌ها و کفپوشهای ثابت و ضدلغزش؛
- کفش و دمپایی مناسب و ضدلغزش طبی؛
- انواع مچ‌بند، زانوبند، کتف‌بند و غیره برای کمک به اصلاح مشکلات اسکلتی-عضلانی و کاهش درد؛
- ابزار کمکی در آشپزخانه، مانند ابزار کمکی برای بازکردن شیر آب یا درب قوطی‌ها و انبرهای بلند برای برداشتن وسایل از قفسه‌های بالا؛
- ظروف و ابزار تطبیقی (مثلاً لیوان و قلم بزرگ‌تر و سنگین‌تر برای سالمندانی که لرزش دست دارند)؛
- ابزاری مانند پاشنه‌کش‌های بلند، زیپ‌بند و دکمه‌بند برای راحت‌ترکردن لباس پوشیدن؛
- تغییرات مناسب در محیط، مانند:
- نورپردازی متناسب با ساعات مختلف روز؛
- عریض‌ترکردن راهروها و درها؛
- اضافه‌کردن رَمپ برای عبور ویلچر؛
- نصب دستگیره در مسیر تردد سالمندان.
چک‌لیست مهم‌ترین وسایل ضروری سالمندان در منزل
در جدول ذیل، فهرستی از ضروری‌ترین تجهیزات مراقبت از سالمندان در منزل را مشاهده می‌کنید:
| دسته‌بندی | تجهیزات مراقبت از سالمندان |
|---|---|
| تجهیزات پزشکی | دستگاه‌های پایش سلامتی (دستگاه‌های سنجش قند و فشارخون، میزان اکسیژن خون و حرارت بدن) |
| تجهیزات مدیریت مصرف دارو (نبولایزر، نظم‌دهنده دارو و دستگاه هشدار زمان و دوز مصرف دارو) | |
| دستگاه‌های هشدار برای اطلاع وضعیت سالمند به مراقبین و نزدیکان | |
| تجهیزات کمکی حرکتی | تجهیزات کمکی برای راه‌رفتن (عصا، کراچ، واکر و واکر چرخ‌دار) |
| تجهیزات کمکی برای جابه‌جایی (ویلچر، اسکوتر، بالابر و صندلی جابه‌جایی بیمار) | |
| تجهیزات کمکی برای اتاق خواب | تخت قابل تنظیم، تشک مواج، میز روتختی |
| تجهیزات کمکی برای سرویس بهداشتی | ارتفاعدهنده توالت فرنگی، توالت سیار، صندلی حمام و روشویی، کفپوش ضدلغزش |
| محصولات بهداشتی | پوشک بزرگسالان، پدهای پوشش رختخواب، دستمال مرطوب، کرم و لوسیون مرطوب‌کننده |
| مسواک نرم، خمیردندان، شامپو و صابون‌های ملایم، لیف و حوله نرم |
زمان خرید وسایل کمکی برای سالمندان، باید به چه نکاتی توجه کنیم؟
ایجاد محیطی ایمن و راحت برای سالمندان، مستلزم ارزیابی نیازهای آن‌ها و تهیه تجهیزات مراقبتی مناسب است. تجهیزاتی که به‌درستی انتخاب و نگهداری شوند، میتوانند به حفظ استقلال و افزایش کیفیت زندگی سالمندان کمک کنند.
نیازهای هر سالمند، منحصربه‌فرد است. از این رو مهم است که تجهیزات مراقبتی، مطابق با نیازهای سالمند انتخاب شوند. هنگام خرید تجهیزات مراقبتی، علاوه‌بر مسائلی مانند کیفیت استاندارد، قیمت، گارانتی و خدمات پس‌از فروش، باید به نکات زیر نیز توجه شود:
- نیازهای سالمند: قبل‌از خرید هر وسیله، باید نیازهای اختصاصی سالمند را در نظر بگیرید؛ به‌عنوان‌مثال، اگر سالمند فقط کمی در راه‌رفتن مشکل دارد، ممکن است عصا کافی باشد؛ اما اگر نمی‌تواند راه برود، ویلچر ضروری است؛
- مشورت با پزشک یا متخصص مربوطه: پزشک معالج، متخصصان فیزیوتراپی، متخصصان حرکات اصلاحی و پرستاران خُبره میتوانند به سالمندان و مراقبین در انتخاب تجهیزات مراقبتی مناسب و آموزش نحوه استفاده از آن‌ها کمک کنند؛
- راحتی استفاده و قابلیت تنظیم: تجهیزات مراقبتی باید طوری طراحی شده باشند که سالمند بتواند به‌راحتی از آن‌ها استفاده کند. برخی از تجهیزات، مانند تخت‌های بیمارستانی و واکرها، قابلیت تنظیم دارند و میتوانند متناسب با نیازهای فردی سالمند تنظیم شوند. تجهیزاتی مانند ویلچر یا اسکوتر برقی نیز برای کمک به سالمندانی که ناتوانی‌های حرکتی در آن‌ها شدیدتر است، مفیدند.
آیا تجهیزات مراقبت از سالمندان در منزل، جایگزین کمک‌های انسانی هستند؟
تجهیزات نگهداری سالمندان، میتوانند به‌طور قابل‌توجهی به حفظ سلامتی، استقلال و ایمنی سالمندان کمک کنند و بار مراقبتی را کاهش دهند؛ اما به‌هیچ‌وجه جایگزین کامل کمک‌های انسانی نیستند. سالمندان علاوه‌بر نیازهای فیزیکی، نیازهای عاطفی و اجتماعی هم دارند که باید توسط خانواده، دوستان و مراقبین برآورده شوند.
علاوه‌براین گاهی نیازهای جسمانی سالمندان، حتی با استفاده از تجهیزات کمکی به‌طور کامل رفع نمی‌شود و ممکن است سالمندان برای جابه‌جایی، انجام فعالیت‌های روزانه، نظافت و مراقبت‌های بهداشتی شخصی و مدیریت و کنترل بیماری‌ها نیاز به کمک مراقبین یا پرستارهای متخصص و آموزش‌دیده داشته باشند.
خدمات پناه
با توجه به اهمیت حفظ تحرک، ایمنی و پایش منظم سلامتی سالمندان، در سایت پناه امکان تهیه تمامی تجهیزات مراقبت از سالمندان از انواع عصا، ویلچر و تشک مواج گرفته تا توالت سیار، سمعک و انواع کفش طبی فراهم شده است. همچنین، شما می‌توانید در سایت پناه، درخواست ویزیت در منزل توسط پزشکان متعهد، متخصصان فیزیوتراپی، متخصصان حرکات اصلاحی و پرستاران زُبده پناه را ثبت کرده و از مشاوره تخصصی و متناسب با وضعیت عزیز سالمندتان بهره‌مند شوید.
سخن پایانی
با افزایش سن، حفظ استقلال و کیفیت زندگی سالمندان اهمیت ویژه‌ای پیدا می‌کند. تجهیزات مراقبتی میتوانند به مدیریت بیماری‌ها و افزایش فعالیت بدنی و اجتماعی سالمندان کمک کنند و با فراهم کردن محیطی ایمن و راحت برای آن‌ها کیفیت زندگی و سطح سلامت جسمی و روحی-روانی این عزیزان را ارتقا دهند. در این مقاله به بررسی اهمیت استفاده از تجهیزات کمکی پرداختیم و بخشی از مهم‌ترین این تجهیزات برای مراقبت از سالمندان در منزل را معرفی کردیم. امیدواریم توانسته باشیم اطلاعات جامع و درخوری در اختیار شما عزیزان قرار دهیم.
آیا مراقبت از سالمندان در منزل بدون داشتن همه تجهیزات مراقبتی ذکرشده، غیرممکن است؟
خیر! هر سالمند، وضعیت منحصربهفردی دارد و نیازهای او نسبت به تجهیزات متفاوت است. بسیاری از سالمندان تا پایان عمر هرگز به اکثر تجهیزات مراقبتی نیاز پیدا نمیکنند و درمقابل، برخی افراد حتی در اوایل میانسالی به تجهیزاتی مثل دستگاه سنجش قند خون یا ارتفاعدهنده توالت نیاز دارند.
برای سالمندی که ناتوانی حرکتی دارد، عصا بهتر است یا واکر یا ویلچر؟
انتخاب وسیله کمک حرکتی به سطح سلامتی، سطح آسیبدیدگی اسکلتی-عضلانی، قدرت بدنی، میزان تعادل و هماهنگی اعضای بدن سالمند بستگی دارد. بهترین کار این است که در این زمینه از پزشکان متخصص ارتوپدی یا متخصصان فیزیوتراپی مشاوره بگیرید.
چطور میتوان مطمئن شوم والدین سالمندم به کدام تجهیزات مراقبتی یا ایمنی نیاز دارند؟
پزشکان معالج سالمند میتوانند مراقبین را درباره تجهیزات پزشکی و کمک حرکتی مورد نیاز راهنمایی کنند. متخصصان فیزیوتراپی و حرکات اصلاحی و پرستاران حرفهای نیز میتوانند با ارزیابی بالینی وضعیت سالمند و محیط زندگی او تجهیزات مراقبتی مورد نیاز را مشخص کنند و توصیههایی در زمینه ارتقاء ایمنی و راحتی محیط زندگی سالمند ارائه دهند.
